Posts Tagged ‘linguistics’

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಪರಿಚೆಪದಗಳು


ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-18

pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಪರಿಚೆಪದಗಳು

ಮುನ್ನೋಟ

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ adjective ಮತ್ತು adverb ಎಂಬ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಪರಿಚೆಪದಗಳಿವೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಪರಿಚೆಪದ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕಿರುವಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದನ್ನು ಹೆಸರುಪರಿಚೆ ಎಂದು, ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯದನ್ನು ಎಸಕಪರಿಚೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕನ್ನಡದ ಪರಿಚೆಪದಗಳು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ adjective ಮತ್ತು adverbಗಳ ಹಾಗೆ ಹೆಸರುಪದ (noun) ಮತ್ತು ಎಸಕಪದ(verb)ಗಳಿಗಿಂತ ಬೇರಾಗಿವೆ; ಆದರೆ, ಅವುಗಳ ಎಣಿಕೆ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು (ಮರದ wooden, ಮರುಕದ piteous) ಮತ್ತು ಎಸಕಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳನ್ನು (ಕೆಟ್ಟ bad, ತಕ್ಕ suitable, ಬಯ್ಯುವ abusive, ಕಾಣುವ visible, ಕರಗಿದ molten) ಪರಿಚೆಪದಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆಯೆಂಬುದು ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕಾರಣ.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಹಲವು ಎಸಕಪರಿಚೆಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಣಕುಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಸರಸರನೆ hastily, ಕಚಕ್ಕನೆ forcibly) ಎಂಬುದು ಇನ್ನೊಂದು ಕಾರಣ. ಹಾಗಾಗಿ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ಉಂಟುಮಾಡುವವರು ಈ ಎರಡು ವಿಶಯಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳು

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟುಗಳಿರುವ ಕಟ್ಟುಪದಗಳಿಗೂ ಎರಡು ಪದಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೂ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮೇಲೆ 6.3 ಮತ್ತು 8.4ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಲ್ಲದ ಬೇರೆಯೂ ಹಲವು ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿವೆ. ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, pink ಎಂಬ ಹೆಸರುಪರಿಚೆ ಕಟ್ಟುಪದವೂ ಅಲ್ಲ, ಜೋಡುಪದವೂ ಅಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಲು ಮತ್ತು ಕು (ಮತ್ತು ಅವೆರಡನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿರುವ ಕಲು) ಎಂಬ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಎಸಕಪದಗಳಿಂದ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಕೆಲವು ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಇಂತಹ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

stale ಹಳಸಲು skew ತಿರುಚಲು
flabby ಸುಕ್ಕಲು morose ಸಿಡುಕಲು
trite ಸವಕಲು pallid ಬಿಳಿಚಲು

ಆದರೆ, ಈ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವಲ್ಲಿ ಪದಕ್ಕೆ ಕೆಟ್ಟುಹೋದ ಎಂಬ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುರುಳೂ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಅಂತಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುರುಳು ಬೇಡದಿರುವಲ್ಲಿ ಇವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಿಗೂ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದೇ ಒಳ್ಳೆಯ ಹೊಲಬೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. ಜೋಡುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು ಮತ್ತು ಕೂಡುಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳನ್ನೂ ಈ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

(1) ಪತ್ತುಗೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

ಹೆಸರುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಿ ಹಲವು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ:

sacred ಮದಿಪಿನ staid ನೆಮ್ಮದಿಯ
rapid ಉರುಬಿನ intrepid ಕೆಚ್ಚಿನ
florid ಬೆಡಗಿನ torrid ಕಾವರದ
fond ಮುದ್ದಿನ eerie ಗುಂಬದ

ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಡುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನೂ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

manic ಕಡುಹುಚ್ಚಿನ kind ಕೊಡುಗಯ್ಯ
exact ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ribald ಹೊಲಸುಮಾತಿನ
glum ಒಳಮುನಿಸಿನ align ಹೊರನಾಡಿನ

(2) ಪರಿಚೆರೂಪಗಳ ಬಳಕೆ:

ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಹಿಂಬೊತ್ತಿನ (ಒಡೆದ), ಮುಂಬೊತ್ತಿನ (ಒಡೆಯುವ) ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ (ಒಡೆಯದ) ಎಂಬ ಮೂರು ಬಗೆಯ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳಿದ್ದು, ಈ ಮೂರನ್ನೂ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

(ಕ) ಹಿಂಬೊತ್ತಿನ ಪರಿಚೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

rabid ಕೆರಳಿದ flaccid ಬಾಗಿದ
turgid ಬೀಗಿದ pale ಬಿಳಿಚಿದ
overt ತೆರೆದ mellow ಮಾಗಿದ
skew ತಿರುಚಿದ taut ಬಿಗಿದ
past ಕಳೆದ abstruse ಹುದುಗಿದ

(ಚ) ಮುಂಬೊತ್ತಿನ ಪರಿಚೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

fierce ಬೆಚ್ಚಿಸುವ lithe ಬಳುಕುವ
supple ಬಾಗುವ sad ಕೊರಗುವ
kindred ಹೋಲುವ fluid ಹರಿಯುವ
milch ಕರೆಯುವ rotary ತಿರುಗುವ
saucy ಮಲೆವ solemn ಕಡಗುವ

(ಟ) ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಪರಿಚೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

sound ಕೆಡದ staid ಪಸಿಯಿಸದ
intrepid ಹೆದರದ meager ಮಿಗದ
fair ತಪ್ಪದ feral ಪಳಗದ
foul ಸಯ್ಯದ firm ಅಲುಗದ
overt ಅಡಗಿಸದ steady ಅಲ್ಲಾಡದ

(ತ) ಕೂಡುಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳ ಬಳಕೆ:

ಕೂಡುಪದಗಳ ಈ ಮೂರು ಬಗೆಯ ರೂಪಗಳನ್ನೂ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

ಹಿಂಬೊತ್ತಿನ ಕೂಡುಪದಗಳು:

livid ಕನಿಪೆಕಟ್ಟಿದ genuine ನಂಬತಕ್ಕ
morbid ಕುತ್ತಹಿಡಿದ florid ಕೆಂಪಡರಿದ
hollow ಕುಳಿಬಿದ್ದ extinct ಇರವಳಿದ
passe ಬಳಕೆತಪ್ಪಿದ irate ಸಿಟ್ಟಿಗೆದ್ದ

ಮುಂಬೊತ್ತಿನ ಕೂಡುಪದಗಳು:

vivid ಎದ್ದುಕಾಣುವ kind ಮರುಕವುಳ್ಳ
finite ಹದ್ದುಳ್ಳ fickle ಮಾರ‍್ಪಡುವ

ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಕೂಡುಪದಗಳು:

safe ಗಾಸಿಗೊಳ್ಳದ fickle ನೆಲೆನಿಲ್ಲದ
placid ಅಲ್ಲಾಡದ stolid ತಲ್ಲಣಗೊಳ್ಳದ
solid ಪೊಳ್ಳಲ್ಲದ moot ತಿಳಿಯಲಾಗದ
licit ಕಟ್ಟಲೆತಪ್ಪದ frank ಮರೆಮಾಚದ

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಎಸಕಪರಿಚೆಗಳು

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಸಕಪರಿಚೆ(adverb)ಗಳೂ ly ಎಂಬ ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು, ಅವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪರಿಚೆಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯೂ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಎಸಕಪರಿಚೆಗಳಿವೆ. ಆದರೆ, ಅವು ಹಲವಾರು ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದು, ಒಂದೊಂದು ಗುಂಪಿನವಕ್ಕೂ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬಗೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯೂ ಸೊಲ್ಲರಿಮೆಯ ಕಟ್ಟಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿದೆ, ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತಹ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವೊಂದು ಬಗೆಯ ಒಲವನ್ನೂ ಕಾಣಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ, ಅವನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಕುರಿತಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚೇನೂ ಹೇಳಿಲ್ಲ.

ತಿರುಳು

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಅಲು ಇಲ್ಲವೇ ಕು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಇದಲ್ಲದೆ, ಹೆಸರುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳನ್ನೂ ಈ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಎಸಕಪರಿಚೆಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕಟ್ಟಬಲ್ಲ ಪದಗಳ ಕುರಿತು ಇಲ್ಲಿ ಏನೂ ಹೇಳಿಲ್ಲ.

<< ಬಾಗ-17

facebooktwitter

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಎಸಕಪದಗಳು


ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-17

pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಎಸಕಪದಗಳು

ಮುನ್ನೋಟ
ಹಲವು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನೇ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; come ಬರು, go ಹೋಗು, eat ತಿನ್ನು, look ನೋಡು, push ದೂಡು, flow ಹರಿ ಮೊದಲಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಇದಕ್ಕೆ ಎತ್ತುಗೆಯಾಗಿ ಕೊಡಬಹುದು. ಆದರೆ, ಬೇರೆ ಹಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಕಟ್ಟುಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೆಸರುಪದ, ಪರಿಚೆಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರೆ ಎಸಕಪದದ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಹಮ್ಮುಗೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಳಗೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

ಒಟ್ಟುಗಳ ಬಳಕೆ:
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಇಸು ಎಂಬ ಒಂದು ಒಟ್ಟನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ, ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ, ಇಲ್ಲವೇ ನೆನಸಿನ (abstract) ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ನನಸಿನ (concrete) ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಯೂ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ (ಉಗ್ರಾಣ store : ಉಗ್ರಾಣಿಸು amass). ಅರಿಮೆಯ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ನನಸಿನ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಎಸಕಪದಗಳ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿ ಆಗುವಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾರ‍್ಪಡಿಸಲೂ ಬರುತ್ತದೆ (ಬೀಳು : ಬೀಳಿಸು, ಅರಳು : ಅರಳಿಸು). ಇಂತಹ ಎರಡು ಎಸಕಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಎಸಕಪದಗಳಿವೆಯಾದರೆ (agree : persuade, miss : avert), ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದ ಒಟ್ಟಿಲ್ಲದ ಎಸಕಪದವನ್ನು, ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ ರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ಎತ್ತುಗೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ:

agree ಒಪ್ಪು persuade ಒಪ್ಪಿಸು
burn ಕತ್ತು kindle ಕತ್ತಿಸು
learn ಕಲಿ teach ಕಲಿಸು
ascend ಏರು boost ಏರಿಸು
miss ತಪ್ಪು avert ತಪ್ಪಿಸು
obtain ಗಿಟ್ಟು earn ಗಿಟ್ಟಿಸು
know ತಿಳಿ inform ತಿಳಿಸು
depart ತೊಲಗು rid ತೊಲಗಿಸು
heal ಮಾಂಜು cure ಮಾಂಜಿಸು
reach ಮುಟ್ಟು deliver ಮುಟ್ಟಿಸು
laugh ನಗು regale ನಗಿಸು
appear ತೋರು show ತೋರಿಸು

 

ಇದಲ್ಲದೆ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಬೇರೆ ಕೆಲವು ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿಯೂ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಎತ್ತುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು:

(1) ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಪಡೆದ ಎಸಕಪದಗಳು:

mimicry ಅಣಕ deride ಅಣಕಿಸು
deceit ಉಕ್ಕೆವ cheat ಉಕ್ಕೆವಿಸು
contempt ಕುಚ್ಚಣೆ blame ಕುಚ್ಚಣಿಸು
lesson ಕಲ್ಪಿ instruct ಕಲ್ಪಿಸು
memory ನೆನಪು remind ನೆನಪಿಸು
abode ನೆಲೆ settle ನೆಲಸು
envy ಪುರುಡು envy ಪುರುಡಿಸು
regret ಬೇಸರ regret ಬೇಸರಿಸು
fold ಮಡಿ fold ಮಡಿಸು
name ಹೆಸರು name ಹೆಸರಿಸು

 

ಕೊನೆಯ ನಾಲ್ಕು ಎತ್ತುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದ ಮತ್ತು ಎಸಕಪದಗಳೆರಡೂ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ರೂಪದಲ್ಲಿವೆ, ಮತ್ತು ಅವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವಕ್ಕೆ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.

(2) ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಪಡೆದ ಎಸಕಪದಗಳು:

dry ಗಾರು fry ಗಾರಿಸು
joint ಜಂಟಿ join ಜಂಟಿಸು
itch ತುರಿ itch ತುರಿಸು
bent ಕುಡು bend ಕುಡಿಸು
front ಇದಿರು dare ಇದಿರಿಸು
piece ತುಂಡು divide ತುಂಡಿಸು

 

ಕೆಲವು ಬಗೆಯ ಅಣಕಪರಿಚೆಗಳಿಗೂ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ:

hawk ಕೇಕರಿಸು doze ಜೂಗರಿಸು
lurch ತತ್ತರಿಸು alarm ತಳಮಳಿಸು
jam ತಿಂತಿಣಿಸು tinkle ಕಿಣಿಕಿಣಿಸು
rattle ದಡಬಡಿಸು smack ಚಪ್ಪರಿಸು
glisten ಮಳಮಳಿಸು blink ಮಿಟಕಿಸು

 

ಕೂಡುಪದಗಳ ಬಳಕೆ:
ಎಸಕಪದಗಳ ಮೊದಲು ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು, ಪರಿಚೆಪದಗಳನ್ನು, ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ (3.3 ನೋಡಿ). ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಹಲವು ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಇಂತಹ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

(1) ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಕೂಡುಪದಗಳು:

rate ಬೆಲೆಕಟ್ಟು vote ಒಪ್ಪಿತಕೊಡು
rescue ಪಾರುಮಾಡು sue ಮೊರೆಯಿಡು
rave ಹುಚ್ಚಾಡು prove ನನ್ನಿಗೆಯ್ಯು
stave ತೂತುಮಾಡು owe ಸಾಲಬೀಳು
glaze ಹೊಳಪುಕೊಡು freeze ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟು
gag ಬಾಯಿಗಿಡಿ rig ಅಣಿಮಾಡು
smirch ಕೊಳೆಹಚ್ಚು shrug ಹೆಗಲುಹಾರಿಸು
fetch ಬೆಲೆಸಿಗು gnash ಹಲ್ಲುಕಡಿ
hock ಒತ್ತೆಯಿಡು strangle ಕತ್ತುಹಿಚುಕು
opine ಬಗೆಯರಿಸು gore ಕೋಡಿಡು

 

(2) ಪರಿಚೆಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಕೂಡುಪದಗಳು:

exile ಹೊರಹಾಕು grapple ಗಟ್ಟಿಹಿಡಿ
exhume ಹೊರತೆಗೆ profane ಕೀಳುಗಳೆ
ignore ಕಡೆಗಣಿಸು zoom ಮೇಲೇರು
insure ಕಂಡಿತಪಡಿಸು heave ಮೇಲೆತ್ತು
lag ಹಿಂದೆಬೀಳು flinch ಹಿಂದೆಗೆ
flush ಕೆಂಪೇರು stroll ಅಡ್ಡಾಡು
tan ಹದಮಾಡು preen ಅಂದಗೊಳಿಸು

 

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಣಕಪದಗಳೂ ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಹಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

tingle ಜುಮ್ಮೆನ್ನು growl ಗುರುಗುಟ್ಟು
roar ಬೋರ‍್ಗರೆ twirl ಗರಗರ ತಿರುಚು
snarl ಗುರ‍್ರೆನ್ನು quaff ಗಟಗಟ ಕುಡಿ
pulsate ಗುಕ್ಕೆನ್ನು glare ದುರುಗುಟ್ಟು
guzzle ಗಟಗಟ ಕುಡಿ sizzle ಚರಚರ ಕಾಯು
hurtle ದಡದಡ ಬೀಳು gurgle ಜುಳುಜುಳು ಹರಿ

 

ಇಂತಹ ಅಣಕಪರಿಚೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಹೊಸ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವವರು ಒಂದು ಮುಕ್ಯವಾದ ವಿಶಯವನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು: ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಅಣಕಪದಗಳು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಗೆಯವು ತುಸುಹೊತ್ತು ನಡೆಯುವ ಎಸಕದ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಬಗೆಯವು ಒಮ್ಮೆಗೇನೇ ನಡೆದುಹೋಗುವಂತಹ ಎಸಕದ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ.
ಇವುಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನೆಂಬುದನ್ನು (4.3)ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

(3) ಎಸಕಪದಗಳ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಕೂಡುಪದಗಳು:

mangle ಕೊಚ್ಚಿಹಾಕು snuggle ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳು
swipe ಬೀಸಿಹೊಡೆ wriggle ನುಣುಚಿಕೊಳ್ಳು
inquire ಕೇಳಿತಿಳಿ quote ಎತ್ತಿಹೇಳು
rove ಅಲೆದಾಡು romp ಕುಣಿದಾಡು
gallop ನೆಗೆದೋಡು plan ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳು

 

ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕೂಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಸಕಪದವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಇನ್ನೊಂದು ಎಸಕಪದದೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿರುವ ಹಾಗೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ನಿಜಕ್ಕೂ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ಎಸಕಪದದ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಕೊನೆಯ ಇಕಾರ ಸೇರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದುಹೋಗಿದೆ (ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ಹಾರಿ+ಆಡು ಎಂಬುದು ಹಾರಾಡು ಎಂದಾಗಿದೆ):

haggle ಕೊಸರಾಡು straggle ಹಾರಾಡು
struggle ಒದ್ದಾಡು rave ಕೂಗಾಡು
wrangle ಕಚ್ಚಾಡು revere ಕೊಂಡಾಡು
store ಕೂಡಿಡು secrete ಬಚ್ಚಿಡು

 

ತಿರುಳು
ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಎರಡು ಬಗೆಯ ಹಮ್ಮುಗೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; (ಕ) ಹೆಸರುಪದ, ಎಸಕಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ ಇಸು ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು ಒಂದು ಹಮ್ಮುಗೆ, ಮತ್ತು (ಚ) ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ, ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ, ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಂದು ಎಸಕಪದವನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು ಇನ್ನೊಂದು ಹಮ್ಮುಗೆ.

<< ಬಾಗ-16

facebooktwitter

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಜೋಡುಪದಗಳು – 2



pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-15

(ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ…-14ರಿಂದ ಮುಂದುವರಿದುದು)

ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳು

ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಒಂದು ಪರಿಚೆಪದವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದವಾಗಿರಬಹುದು (sugar-free, blood-red), ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದವಾಗಿರಬಹುದು (icy cold, bluish-green). ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ಬರುವ ಪರಿಚೆಪದವನ್ನು ಹೆಸರುಪದಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಪಡೆದಿರಲೂ ಬರುತ್ತದೆ (blue-eyed, clear-sighted).

ಇಂತಹ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಪದವಾಗಿ ಹೆಸರುಪದ ಬಂದಿರುವವೇ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಈ ಹೆಸರುಪದಕ್ಕೆ ಪರಿಚೆಪದದ ಒಂದು ಪಾಂಗನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಕೆಲಸ ಇರಬಲ್ಲುದು; ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, sugar-free ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವ sugar ಎಂಬ ಹೆಸರುಪದ free ಎಂಬುದರ ಒಂದು ಪಾಂಗಾಗಿದೆ (free of sugar).

ಮೊದಲನೆಯ ಪದಕ್ಕೆ ಎರಡನೆಯ ಪದ ತಿಳಿಸುವ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ಕಡುಮೆಗೊಳಿಸುವ (intensifying) ಕೆಲಸವೂ ಇರಬಲ್ಲುದು; ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, dog-tired ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವ dog ಎಂಬ ಹೆಸರುಪದಕ್ಕೆ tired ಎಂಬ ಪರಿಚೆಪದ ತಿಳಿಸುವ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ಕಡುಮೆಗೊಳಿಸುವ ಕೆಲಸ ಇದೆ; ಯಾಕೆಂದರೆ, ಈ ಜೋಡುಪದಕ್ಕೆ very tired ಎಂಬ ಹುರುಳಿದೆ.

ಇಂತಹ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಎರಡು ಬಗೆಯ ಹೊಲಬುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ: ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಒಂದು ಹೊಲಬು, ಮತ್ತು ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಕೂಡುಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಇನ್ನೊಂದು ಹೊಲಬು:

(1) ಜೋಡುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪರಿಚೆಪದಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ನೋವಳಿಕ ಎಂಬ ಜೋಡುಪದದ ಪತ್ತುಗೆರೂಪವನ್ನು ನೋವಳಿಕದ ತೊಡಕುಗಳು ಎಂಬಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪರಿಚೆಪದದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಹಲವು ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪತ್ತುಗೆರೂಪಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

near-sighted ಸಾರೆನೋಟದ out-spoken ಬಿಚ್ಚುಮಾತಿನ
open-hearted ಬಿಚ್ಚೆದೆಯ photo-electric ಬೆಳಕುಮಿಂಚಿನ
quadrilateral ನಾಲ್ಬದಿಯ girl-crazy ಹುಡುಗಿಹುಚ್ಚಿನ
equi-distant ಸರಿದೂರದ multilingual ಹಲನುಡಿಯ
new-born ಹೊಸಹುಟ್ಟಿನ clear-sighted ತಿಳಿಕಾಣ್ಮೆಯ
self-imposed ತನ್ಪೇರ‍್ಕೆಯ self-addressed ತನ್ನೊಕ್ಕಣಿಕೆಯ
green-eyed ಹಸುರುಕಣ್ಣಿನ home-made ಮನೆಮಾಳ್ಕೆಯ

 

(2) ಕೂಡುಪದದ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳ ಬಳಕೆ:

ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಕೂಡುಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳನ್ನೂ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪರಿಚೆಪದಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಕೂಡುಪದಗಳಿಗೆ ಹಿಂಬೊತ್ತಿನ ರೂಪ (ಹೊರಬಿದ್ದ), ಮುಂಬೊತ್ತಿನ ರೂಪ (ಹೊರಬೀಳುವ), ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ರೂಪ (ಹೊರಬೀಳದ) ಎಂಬುದಾಗಿ ಮೂರು ಬಗೆಯ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳಿವೆ.

ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂಬೊತ್ತಿನ ರೂಪ ಒಂದು ಎಸಕ ನಡೆದುದರಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾದ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ; ಮುಂಬೊತ್ತಿನ ರೂಪ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಎಸಕದಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ; ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ರೂಪ ಒಂದು ಎಸಕ ನಡೆಯದುದರಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂರನ್ನೂ ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವ ಹಾಗೆ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(1) ಹಿಂಬೊತ್ತಿನ ಪರಿಚೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

misguided ಹಾದಿತಪ್ಪಿದ man-made ಆಳುಮಾಡಿದ
handicapped ಬಳಕೆಗುಂದಿದ tongue-tied ಮಾತುಕಟ್ಟಿದ
well-known ಹೆಸರಾದ ultrasonic ಕೇಳ್ಮೆಮೀರಿದ

(2) ಮುಂಬೊತ್ತಿನ ಪರಿಚೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

air-tight ಗಾಳಿತಡೆವ long-lasting ನಿಡುಬಾಳುವ
outgoing ಹೊರಹೋಗುವ hair-raising ನವಿರೇಳಿಸುವ
rain-proof ಮಳೆತಡೆವ man-eating ಆಳ್ತಿನ್ನುವ
mouth-watering ನೀರೂರಿಸುವ time-saving ಹೊತ್ತುಳಿಸುವ

(3) ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಪರಿಚೆರೂಪದ ಬಳಕೆ:

outstanding ತೀರುವೆಯಾಗದ sugar-free ಸಕ್ಕರೆಹಾಕದ
stiff-necked ಬಿಟ್ಟುಕೊಡದ tight-fisted ಕಾಸುಬಿಚ್ಚದ
smoke-free ಹೊಗೆಯಿಲ್ಲದ everlasting ಕೊನೆಯಿಲ್ಲದ

 

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಇಂತಹ ಹಲವು ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರಬಲ್ಲ ರೂಪಗಳಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇವಕ್ಕೆ, ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರೆ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡದ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರಬಲ್ಲ ರೂಪಗಳೂ ಇವೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇವು ಬೇರೆ ಪದಗಳಾಗಿರದೆ ಪದರೂಪಗಳಾಗಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.

ಎರವಲು ಪದಗಳಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳು

ಗ್ರೀಕ್ ಇಲ್ಲವೇ ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ನಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಕೆಲವು ಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಜೋಡುಪದಗಳನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ಉಂಟುಮಾಡಲಾಗಿದೆ; ಇವನ್ನು neo-classical ಜೋಡುಪದಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅಂತಹ ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಕ್ಯವಾದ ಕೆಲವನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ.

(ಕ) ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗೆ ಬರುವ ಎರವಲು ಪದಗಳು ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರುಗಳು:

(1) astro ಬಾನ್

astronomy ಬಾನರಿಮೆ astrophysics ಬಾನ್ಪುರುಳರಿಮೆ
astronaut ಬಾನ್ದಾರಿಗ astrobiology ಬಾನುಸಿರರಿಮೆ
astrolaw ಬಾನ್ಕಟ್ಟಳೆ astroscope ಬಾನ್ತೋರ‍್ಪುಕ
astroblast ಬಾನ್ಸಿಡಿತ astrography ಬಾನರಿಮೆ

 

(2) bio ಉಸಿರು

biomass ಉಸಿರಿಟ್ಟಣ biomimatics ಉಸಿರಿಯಣಕ
biobattery ಉಸಿರಿಮಿನ್ನೆರಕ biochip ಉಸಿರಿಕೆತ್ತೆ
biodevice ಉಸಿರಿಚೂಟಿ biodigest ಉಸಿರಿಯರಗುಕ
biofilter ಉಸಿರಿಸೋಸುಕ biofabric ಉಸಿರಿಬಟ್ಟೆ

 

(3) electro ಮಿನ್

electromagnetic ಮಿನ್ಸೆಳೆತದ electrocute ಮಿನ್ಸಾಯಿಸು
electrolysis ಮಿನ್ತೆಗೆತ electrolyte ಮಿನ್ನೀರು
electroplate ಮಿನ್ಬಳಿ electroscope ಮಿನ್ತೋರ‍್ಪುಕ

 

(4) geo ಮಣ್ಣು, ನೆಲ, ಗೆರೆ

geology ಮಣ್ಣರಿಮೆ geography ನೆಲದರಿಮೆ
geodesy ನೆಲಪರಿಜರಿಮೆ geometry ಗೆರೆಯರಿಮೆ
geophysics ನೆಲಪುರುಳರಿಮೆ geopolitical ನೆಲಾಳ್ವಿಕೆಯ

 

(5) hydro ನೀರ್‍

hydrophobia ನೀರಂಜಿಕೆ hydrology ನೀರರಿಮೆ
hydrography ನೀರ‍್ತಿಟ್ಟದರಿಮೆ hydrolysis ನೀರೊಡೆತ
hydrometer ನೀರಳಕ hydropathy ನೀರ‍್ಮಾಂಜುಗೆ

 

(6) retro ಹಿನ್

retrogression ಹಿನ್ನಡೆತ retrograde ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟುವ
retrospect ಹಿನ್ನೋಟ retrovirus ಹಿನ್ನಂಜುತುಣುಕು
retrovert ಹಿನ್ನೋಡು retrorse ಹಿಂಬಾಗಿದ

 

(7) tele ಗೆಂಟು

telescope ಗೆಂಟುತೋರ‍್ಪುಕ telephone ಗೆಂಟುಮಾತು
television ಗೆಂಟುಕಾಣ್ಕೆ televise ಗೆಂಟುಕಾಣಿಸು
telekinesis ಗೆಂಟುಕದಲಿಕೆ teleprinter ಗೆಂಟಚ್ಚುಕ

 

(ಚ) ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೆ (ಎರಡನೆಯ ಪದವಾಗಿ) ಬರುವ ಎರವಲು ಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರುಗಳು:

(1) cide ಕೊಲೆ, ಅಳಿಕ

regicide ಅರಸುಕೊಲೆ patricide ತಂದೆಕೊಲೆ
matricide ತಾಯಿಕೊಲೆ infenticide ಹಸುಳೆಕೊಲೆ
insecticide ಪೂಚಿಯಳಿಕ pesticide ಕೇಡಳಿಕ

 

(2) cracy ಆಳ್ವಿಕೆ

meritocracy ಸಯ್ಪಾಳ್ವಿಕೆ democracy ಮಂದಿಯಾಳ್ವಿಕೆ
aristocracy ಅರಸಾಳ್ವಿಕೆ stratocracy ಪಡೆಯಾಳ್ವಿಕೆ
androcracy ಗಂಡಾಳ್ವಿಕೆ gynocracy ಹೆಣ್ಣಾಳ್ವಿಕೆ
kleptocracy ಕಳ್ಳಾಳ್ವಿಕೆ dulocracy ತೊತ್ತಾಳ್ವಿಕೆ
argentocracy ಹಣದಾಳ್ವಿಕೆ foolocracy ಹೆಡ್ಡಾಳ್ವಿಕೆ

 

(3) graphy ಬರಹ, ಅರಿಮೆ

stenography ಬಿರುಸುಬರಹ sonography ಉಲಿಬರಹ
geography ನೆಲದರಿಮೆ orthography ಬರಿಗೆಯರಿಮೆ
oceanography ಕಡಲರಿಮೆ paleography ಹಳೆಬರಹದರಿಮೆ
metallography ಪೊನ್ನರಿಮೆ lexicography ಪದನೆರಕೆಯರಿಮೆ

 

(4) itis ಕುತ್ತ

meningitis ಮಿದುಳುಪರೆಕುತ್ತ laryngitis ಗಂಟಲಗೂಡುಕುತ್ತ
appendicitis ಕರುಳುಬಾಲಕುತ್ತ placentitis ಮಾಸುಕುತ್ತ

 

(5) logy ಅರಿಮೆ

physiology ಉಸಿರಿಯರಿಮೆ ethnology ನಾಡರಿಮೆ
gynecology ಹೆಣ್ಣೊಡಲರಿಮೆ musicology ಹಾಡಿಕೆಯರಿಮೆ
oncology ಬಾವರಿಮೆ mycology ಕಸವುಸಿರಿಯರಿಮೆ
geology ಮಣ್ಣರಿಮೆ archeology ಪಳಮೆಯರಿಮೆ
pathology ಕುತ್ತದರಿಮೆ psephology ಆಯ್ಕಳಿಯರಿಮೆ
entomology ಪೂಚಿಯರಿಮೆ hematology ನೆತ್ತರರಿಮೆ

 

(6) morph ಪರಿಜು

allomorph ಒಳಪರಿಜು bimorph ಇಪ್ಪರಿಜು
endomorph ಕೊನೆಪರಿಜು isomorph ಒಂಟಿಪರಿಜು
polymorph ಹಲಪರಿಜು trymorph ಮೂಪರಿಜು

 

(7) phile ಒಲವಿಗ

oenophile ಈಡೊಲವಿಗ acidophile ಹುಳಿಯೊಲವಿಗ
Anglophile ಇಂಗ್ಲಿಶೊಲವಿಗ Sinophile ಚೀನಿಯೊಲವಿಗ
dogophile ನಾಯಿಯೊಲವಿಗ foodophile ತಿನಿಸೊಲವಿಗ

 

(8) scope ತೋರ‍್ಪುಕ

microscope ಸೀರುತೋರ‍್ಪುಕ periscope ಮೇಲೆತೋರ‍್ಪುಕ
telescope ಗೆಂಟುತೋರ‍್ಪುಕ nightscope ಇರುಳುತೋರ‍್ಪುಕ
electroscope ಮಿನ್ತೋರ‍್ಪುಕ thermoscope ಬಿಸಿತೋರ‍್ಪುಕ

 

ತಿರುಳು

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಹಾಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೂ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳ ಮೊದಲನೆಯ ಪದವಾಗಿ ಹೆಸರುಪದ, ಎಸಕಪದ ಮತ್ತು ಪರಿಚೆಪದಗಳು ಬರಬಲ್ಲುವು; ಹಾಗಾಗಿ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸುಳುವಾಗಿ ಕಟ್ಟಲು ಬರುತ್ತದೆ.

ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರಬಲ್ಲ ಜೋಡುಪದಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಲ್ಲವಾದರೂ ಕೂಡುಪದಗಳೆಂಬ ಬೇರೊಂದು ಬಗೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಅವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಲು ಬರುತ್ತದೆ.

ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬರಬಲ್ಲ ಜೋಡುಪದಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಲ್ಲವಾದರು, ಅಂತಹ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆ ರೂಪವನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಕೂಡುಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳಲ್ಲೊಂದನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳ ಹುರುಳನ್ನವಲಂಬಿಸಿ ನಾವು ಬಳಸುವ ಹೊಲಬು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಬಳಸುವ ಹೊಲಬಿಗಿಂತ ಬೇರಾಗಬೇಕಾಗಬಹುದು.

ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇಲ್ಲವೇ ಗ್ರೀಕ್ ಮೂಲದ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಹಲವು ಹೊಸ ಕಟ್ಟಣೆಗಳೂ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ (ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಅರಿಮೆಯ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ) ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ; ಇವುಗಳ ಹುರುಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವಂತಹ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಇಂತಹ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಲು ಬರುತ್ತದೆ.

<< ಬಾಗ-14

facebooktwitter

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಜೋಡುಪದಗಳು


pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-14:

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಜೋಡುಪದಗಳು

ಮುನ್ನೋಟ
ಎರಡು ಪದಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟು ಸೇರಿಸಿ ಹೊಸದೊಂದು ಪದವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವಂತಹ ಹೊಲಬನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡಗಳೆರಡೂ ಬಳಸುತ್ತವೆ; ಹೀಗೆ ಉಂಟುಮಾಡಿರುವ ಪದಗಳನ್ನು ಜೋಡುಪದ ಇಲ್ಲವೇ compound ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ; ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ಹುರಿಗಡಲೆ ಎಂಬುದೊಂದು ಜೋಡುಪದ; ಇದರಲ್ಲಿ ಹುರಿ ಮತ್ತು ಕಡಲೆ ಎಂಬ ಎರಡು ಪದಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಸೇರಿಸಿ ಒಂದು ಹೊಸ ಪದವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಾಗಲಿ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಾಗಲಿ, ಇಂತಹ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನೆಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಅರಿದಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಎಂದರೆ, ಅದು ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗನ್ನೇ ಜೋಡುಪದವೂ ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ಹುರಿಗಡಲೆ ಎಂಬುದು ಒಂದು ಬಗೆಯ ಕಡಲೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗಿನ ಪರಿಚೆಯೊಂದನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜೋಡುಪದದ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಅದರ ಹರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಎಸಕಪದಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಚೆಪದಗಳೂ ಅವುಗಳ ಎರಡನೆಯ ಪದವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗಬಲ್ಲುವು; ಎಂದರೆ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಜೋಡುಪದಗಳು ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ, ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ, ಮತ್ತು ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗಬಲ್ಲುವು. ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, sawdust ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಒಂದು ಹೆಸರುಪದವಾಗಿದ್ದು, ಅದೂ ಒಂದು ಹೆಸರುಪದವಾಗಿದೆ; deep-fry ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಎಸಕಪದ, ಮತ್ತು ಅದೂ ಒಂದು ಎಸಕಪದ; sugar-free ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಪರಿಚೆಪದ, ಮತ್ತು ಅದೂ ಒಂದು ಪರಿಚೆಪದ. ಹೀಗಿದ್ದರೂ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜೋಡುಪದಗಳೂ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಕನ್ನಡದ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದವಾಗಿ ಹೆಸರುಪದಗಳು ಮಾತ್ರ ಬರುತ್ತವಲ್ಲದೆ ಎಸಕಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದಗಳು ಬರುವುದಿಲ್ಲ; ಹಾಗಾಗಿ, ಅದರ ಜೋಡುಪದಗಳು ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಕೆಯಾಗಬಲ್ಲುವು. ಹಲವು ಎಸಕಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪದಗಳು ಒಟ್ಟುಸೇರಿರುವುದನ್ನೂ ಕಾಣಬಹುದೇನೋ ನಿಜ; ಆದರೆ, ಅವನ್ನು ಕನ್ನಡದ ಸೊಲ್ಲರಿಮೆಯಲ್ಲಿ ಜೋಡುಪದಗಳೆಂದು ಕರೆಯದೆ, ಕೂಡುಪದವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ; ಅವು ಹಲವು ವಿಶಯಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗಿಂತ ಬೇರಾಗಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಕನ್ನಡದ ಪರಿಚೆಪದಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪದಗಳು ಸೇರಿರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದೇ ಹೇಳಬಹುದು.

ಹಾಗಾಗಿ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ಹೆಸರುಪದ, ಎಸಕಪದ ಮತ್ತು ಪರಿಚೆಪದ ಎಂಬ ಮೂರು ಬಗೆಯ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಅವನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಬೇರೆ ಬೇರಾಗಿ ಗಮನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳು
ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಒಂದು ಹೆಸರುಪದವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನೆಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಅದೇ ಆ ಜೋಡುಪದದ ಅರಿದು ಪದವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳ ಮೊದಲನೆಯ ಪದವಾಗಿ ಬೇರೊಂದು ಹೆಸರುಪದ, ಎಸಕಪದ, ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದ ಬರಬಲ್ಲುದು. ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, teapot ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ tea ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದ; flow chart ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ flow ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಎಸಕಪದ; ಮತ್ತು blackbird ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ black ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಪರಿಚೆಪದ. ಈ ಮೂರು ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲೂ ಎರಡನೆಯ ಪದ (pot, chart, ಮತ್ತು bird) ಹೆಸರುಪದವಾಗಿದೆಯೆಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಹಾಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೂ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದವೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದವಾಗಿರಬಹುದು, ಎಸಕಪದವಾಗಿರಬಹುದು, ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದವಾಗಿಯೂ ಇರಬಹುದು (.. ನೋಡಿ). ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ಜೇನುಹುಳ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಜೇನು ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದ, ಹುರಿಗಡಲೆ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಹುರಿ ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಎಸಕಪದ, ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡಕ್ಕ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಪರಿಚೆಪದ. ಈ ಮೂರರಲ್ಲೂ ಎರಡನೆಯ ಪದ (ಹುಳ, ಕಡಲೆ, ಮತ್ತು ಅಕ್ಕ) ಹೆಸರುಪದವಾಗಿದೆ.

ಹಾಗಾಗಿ, ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಜೋಡುಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡಬೇಕಾದಾಗ, ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಆ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವ ಎರಡು ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನೇ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೂ ಬಳಸಿ ಜೋಡುಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(1) ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದವಾಗಿರುವ ಜೋಡುಪದಗಳು:

nose-rope ಮೂಗುದಾರ handgun ಕಯ್ಕೋವಿ
rainbow ಮಳೆಬಿಲ್ಲು headache ತಲೆನೋವು
motherland ತಾಯ್ನಾಡು daydream ಹಗಲುಕನಸು
hookworm ಕೊಕ್ಕೆಹುಳು milk-tooth ಹಾಲುಹಲ್ಲು

 
(2) ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಎಸಕಪದವಾಗಿರುವ ಜೋಡುಪದಗಳು:

punch bag ಚಚ್ಚುಹಸುಬೆ pushbutton ತಳ್ಳುಗುಬ್ಬಿ
pushcart ತಳ್ಳುಗಾಡಿ carry-bag ಒಯ್ಚೀಲ
open neck ತೆರೆಗೊರಳು call-loan ಕರೆಸಾಲ
flyleaf ಹಾರುಹಾಳೆ whetstone ಮಸೆಕಲ್ಲು

 
(3) ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಪರಿಚೆಪದವಾಗಿರುವ ಜೋಡುಪದಗಳು:

red eye ಕೆಂಗಣ್ಣು greenhouse ಹಸಿರುಮನೆ
hind leg ಹಿಂಗಾಲು microcredit ಕಿರುಸಾಲ
long jump ಉದ್ದನೆಗೆತ black money ಕಪ್ಪುಹಣ
mid life ನಡುಬಾಳು backwater ಹಿನ್ನೀರು

 
ಆದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಈ ರೀತಿ ಪದಕ್ಕೆ ಪದವನ್ನು ಸಾಟಿಮಾಡಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಜೋಡುಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಹೋದರೆ, ಅವು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳ ಹುರುಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಕೊಡಲಾರವು. ಹಾಗಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚಿನೆಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದದ ಹುರುಳೇನೆಂಬುದನ್ನು ಮೊದಲು ಗಮನಿಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಜೋಡುಪದವನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೀಗೆ ಕಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಪದವಾಗಿ ಹೆಸರುಪದವನ್ನು ಬಳಸುವುದು, ಎಸಕಪದವನ್ನು ಬಳಸುವುದು, ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಎಂಬ ಮೇಲಿನ ಮೂರು ಬಗೆಯ ಹೊಲಬುಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲೂ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದಂತಹದೇ ಪದವನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಬದಲು, ಜೋಡುಪದದ ಹುರುಳನ್ನವಲಂಬಿಸಿ, ಬೇರೆ ಬಗೆಯ ಪದಗಳನ್ನೂ ಬಳಸಬೇಕಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದೇ ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾಗಿರುವ ವಿಶಯವಾಗಿದೆ.

ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವವರು ಈ ರೀತಿ ತಮ್ಮೆದುರಿರುವ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವ ಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಬಲ್ಲರು. ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದವಾಗಿದೆಯಾದರೂ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಂತಹದೇ ಪದವನ್ನು ಬಳಸದೆ, ಪರಿಚೆಪದವೊಂದನ್ನು ಬಳಸಿದುದರಿಂದ ಆ ಜೋಡುಪದಗಳ ಹುರುಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಚನ್ನಾಗಿ ತಿಳಿಸಿಹೇಳಲು ಬಂದಿದೆ:

handbook ಕಿರುಕಡತ note-book ಕೀರೆಣ್ಣುಕ
news flash ಬಿಸಿಸುದ್ದಿ table spoon ದೊಡ್ಡಮಿಳ್ಳಿ

 
ಮೊದಲನೆಯ ಪದವಾಗಿ ಎಸಕಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದ ಬಂದಿರುವಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದವನ್ನು ಬಳಸಿಯೂ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಜೋಡುಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ಎತ್ತುಗೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ:

antiseptic ಕೊಳೆಯಳಿಕ outskirts ಗಡಿನಾಡು
drain pipe ಬಚ್ಚಲುಕೊಳವೆ paymaster ಹಣಕೊಡುಗ
martial law ಪಡೆಯಾಳ್ವಿಕೆ wet-nurse ಮಲೆತೊತ್ತು
typewriter ಬೆರಳಚ್ಚು turncoat ನಾಡಹಗೆ

 
ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳು
ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರಬಲ್ಲ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ಎಸಕಪದವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದವಾಗಿರಬಹುದು, ಪರಿಚೆಪದವಾಗಿರಬಹುದು, ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರೊಂದು ಎಸಕಪದವಾಗಿಯೂ ಇರಬಹುದು.

ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ghost-write ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ghost ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಒಂದು ಪರಿಚೆಪದವಾಗಿದೆ; deep-fry ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ deep ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಒಂದು ಹೆಸರುಪದವಾಗಿದೆ; ಮತ್ತು stir-fry ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ stir ಎಂಬ ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಒಂದು ಎಸಕಪದವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂರು ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲೂ ಎರಡನೆಯ ಪದ (write ಮತ್ತು fry) ಒಂದು ಎಸಕಪದವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗಬಲ್ಲ ಜೋಡುಪದಗಳಿಲ್ಲ; ಆದರೆ, ಕೂಡುಪದಗಳೆಂಬ ಬೇರೊಂದು ಬಗೆಯ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೆಸರುಪದ, ಪರಿಚೆಪದ, ಮತ್ತು ಎಸಕಪದಗಳ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪಗಳು ಬರಬಲ್ಲುವು (… ನೋಡಿ); ಇಂತಹ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ಎತ್ತುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು:

(1) ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಹೆಸರುಪದ:

foretell ಕಣಿಹೇಳು blindfold ಕಣ್ಣುಕಟ್ಟು
handshake ಕಯ್ಕುಲುಕು head-hunt ತಲೆಹುಡುಕು

 
(2) ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಪರಿಚೆಪದ:

smooth-land ನುಣ್ಣಗಿಳಿಸು soft-land ಮೆತ್ತಗಿಳಿಸು
intersect ಅಡ್ಡತುಂಡಿಸು gainsay ಎದುರಾಡು

 
(3) ಮೊದಲನೆಯ ಪದ ಎಸಕಪದದ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪ:

highlight ಎತ್ತಿತೋರಿಸು burst-open ಸಿಡಿದುತೆರೆ
kick-start ಒದ್ದುಹೊರಡಿಸು force-feed ಗಿಡಿದುಣಿಸು

 
ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಕೆಲವು ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪದ ತಿಳಿಸುವ ಎಸಕದ ಜಾಗ ಇಲ್ಲವೇ ಮುಟ್ಟನ್ನು (instrument) ಮೊದಲನೆಯ ಹೆಸರುಪದ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ (spoon-feed, oven-cook). ಕನ್ನಡದ ಕೂಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪದಗಳ ಬಳಕೆ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ; ಹೀಗಿದ್ದರೂ, ಬಲೆಹಿಡಿ, ಸೆರೆಹಿಡಿ ಎಂಬಂತಹ ಕೆಲವು ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹೊಲಬಿನ ಬಳಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದೇ ಹೊಲಬನ್ನು ಮೇಲಿನ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜೋಡುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವಲ್ಲೂ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

oven-cook ಗೂಡೊಲೆಯಡು smoke-dry ಹೊಗೆಯೊಣಗಿಸು
spoon-feed ಮಿಳ್ಳಿಯುಣಿಸು steam-cook ಆವಿಯಡು

 
ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಬರಬಲ್ಲ ಜೋಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವೂ ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಬರುವ ಜೋಡುಪದಗಳಿಂದ ಹಿಂಪಡೆದ (back-formation) ಪದಗಳಾಗಿದ್ದು (proof-readingನಿಂದ proof-read, chain-smokerನಿಂದ chain-smoke), ಅಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಹೊಲಬು ಆ ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು ತುಂಬಾ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹಮ್ಮುಗೆಯಾಗಿದೆ; ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಬೇರೆಯೂ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಈ ಹಮ್ಮುಗೆಯಿಂದ ಪಡೆದ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

(ಈ ಪಸುಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ…-15ರಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ)

<< ಬಾಗ-13

facebooktwitter

ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಒಟ್ಟುಗಳು – 2


ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು-13
pada_kattane_sarani_dns

(ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ…-12ರಿಂದ ಮುಂದುವರಿದುದು)

(8) mis ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ತಪ್ಪು ಇಲ್ಲವೇ ತಪ್ಪಾದ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳಿವೆ; ಕೆಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಈ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳೂ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿದೆ.
ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾದ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಹಮ್ಮುಗೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು:

(ಕ) ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ತಪ್ಪು ಇಲ್ಲವೇ ಕೆಟ್ಟ ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

match ಎಣೆ mismatch ತಪ್ಪೆಣೆ
cast ಪಾಂಗು miscast ತಪ್ಪು ಪಾಂಗು
trial ಒರೆಹಚ್ಚಿಕೆ mistrial ತಪ್ಪೊರೆಹಚ್ಚಿಕೆ
quotation ಎತ್ತುಗೆ misquotation ತಪ್ಪೆತ್ತುಗೆ
conduct ನಡತೆ misconduct ಕೆಟ್ಟ ನಡತೆ
deed ಕೆಲಸ misdeed ಕೆಟ್ಟ ಕೆಲಸ
fortune ಸಯ್ಪು misfortune ಕೆಟ್ಟ ಸಯ್ಪು
deal ಹರದು misdeal ಕೆಟ್ಟ ಹರದು

 
(ಚ) ಎಸಪದಗಳಿಗೆ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಎಂಬುದನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ ಬೇರೆ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಿ ಇಲ್ಲವೇ ತಪ್ಪಾಗಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

apprehend ತಿಳಿ misapprehend ತಪ್ಪು ತಿಳಿ
conceive ನೆನಸು misconceive ತಪ್ಪು ನೆನಸು
inform ತಿಳಿಸು misinform ತಪ್ಪು ತಿಳಿಸು
use ಬಳಸು misuse ತಪ್ಪು ಬಳಸು
direct ದಾರಿ ತೋರು misdirect ತಪ್ಪುದಾರಿ ತೋರು
calculate ಎಣಿಕೆ ಹಾಕು miscalculate ತಪ್ಪೆಣಿಕೆ ಹಾಕು
behave ನಡೆ misbehave ತಪ್ಪಿ ನಡೆ
hit ಹೊಡೆ mishit ತಪ್ಪಿ ಹೊಡೆ
place ಇಡು misplace ತಪ್ಪಾಗಿ ಇಡು
manage ಸಂಬಾಳಿಸು mismanage ತಪ್ಪಾಗಿ ಸಂಬಾಳಿಸು

 
(ಟ) ಎಸಕಪದದ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಿಯೂ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಟಿಯಾದ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ:

fit ಒಪ್ಪುವ misfit ಒಪ್ಪದ
trust ನಂಬು mistrust ನಂಬದಿಕೆ

 
(9) mal ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿನ ಬಳಕೆ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ mis ಒಟ್ಟಿನ ಹಾಗೆಯೇ ಇದೆ; ಇದನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಇಲ್ಲವೇ ಕೆಟ್ಟ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದದ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನೂ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

function ನಡೆ malfunction ತಪ್ಪು ನಡೆ
practice ಬಳಕೆ malpractice ತಪ್ಪು ಬಳಕೆ
content ತಣಿದ malcontent ತಣಿಯದ
odorous ನಾತದ malodorous ಕೆಟ್ಟ ನಾತದ

 
ತಿರುಳು:
(1) ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಬಳಸಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೆ, ಅವನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ಇಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲದ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೆಸರುಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ;

(2) ಇದಕ್ಕೆ ಬದಲು, ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದದ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೆ, ಈ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದದ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ;

(3) ಕೆಲವೆಡೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡಬೇಕಾಗಿರುವಲ್ಲಿ ಕಳೆ, ಕೆಡಿಸು, ತಗ್ಗಿಸು ಮೊದಲಾದ ಎಸಕಪದಗಳಲ್ಲೊಂದನ್ನೂ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ;

(4) ಈ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳು ಮಂದಿಯನ್ನು ಹೆಸರಿಸುತ್ತಿವೆಯಾದರೆ, ಅವುಗಳ ಹುರುಳನ್ನವಲಂಬಿಸಿ ಇಲಿ ಎಂಬ ಒಟ್ಟನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಎದುರಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ;

(5) mis ಮತ್ತು mal ಎಂಬ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಇಲ್ಲವೇ ಕೆಟ್ಟ ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಬೇರೆ ಬಗೆಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು

ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ನಾಲ್ಕು ಬಗೆಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಬೇರೆಯೂ ಕೆಲವು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಇವು ಕೊಡುವ ಹುರುಳುಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬಗೆಯವಾಗಿದ್ದು, ಅವನ್ನು ಮೇಲೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಒಟ್ಟುಗಳ ಹಾಗೆ ಅವುಗಳ ಹುರುಳನ್ನವಲಂಬಿಸಿ ಗುಂಪಿಸುವ ಬದಲು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಒಂದೇ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

(1) auto ಒಟ್ಟು:
ತಾನು ಇಲ್ಲವೇ ತನ್ನ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲ ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ತಾನು ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

ignition ಉರಿತ autoignition ತಾನವುರಿತ
start ತೊಡಗು autostart ತಾನತೊಡಗು

 
(2) vice ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೆಳಗಿನ ಹಂತದ ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕೆಳ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

president ತಲೆಯಾಳು vice-president ಕೆಳತಲೆಯಾಳು
captain ಮುಂದುಗ vice-captain ಕೆಳಮುಂದುಗ
chairman ಮೇಲಾಳು vice-chairman ಕೆಳಮೇಲಾಳು

 
ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ a, be, ಮತ್ತು en/em ಎಂಬ ಮೂರು ಒಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳದೇ ಆದ ಹುರುಳಿಲ್ಲ; ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಎಸಕಪದಗಳಾಗಿ ಮಾರ‍್ಪಡಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನಶ್ಟೇ ಅವು ನಡೆಸುತ್ತವೆ.

(3) a ಒಟ್ಟು:
ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಹಮ್ಮುಗೆಯನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

credit ನಂಬಿಕೆ accredit ನಂಬಿಕೆಯಿಡು
custom ಬಳಕೆ accustom ಬಳಕೆಯಾಗು
forest ಕಾಡು afforest ಕಾಡುಬೆಳೆ
mass ಕಲೆತ amass ಕಲೆಹಾಕು
portion ಪಾಲು apportion ಪಾಲುಹಚ್ಚು

 
(4) be ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಹೆಸರುಪದಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಂದ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ; ಇಂತಹ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅವು ಕೊಡುವ ಎಸಕದ ಹುರುಳನ್ನವಲಂಬಿಸಿ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

calm ನೆಮ್ಮದಿ becalm ನೆಮ್ಮದಿಗೊಳಿಸು
head ತಲೆ behead ತಲೆಕಡಿ
spatter ಹನಿ bespatter ಹನಿಹನಿಸು
witch ಮಾಟಗಾರ‍್ತಿ bewitch ಮಾಟಮಾಡು
wail ಗೋಳು bewail ಗೋಳಾಡು

 
(5) en/em ಒಟ್ಟು:
ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಬಗೆಯ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

bitter ಕಹಿ embitter ಕಹಿತುಂಬು
body ಮಯ್ embody ಮಯ್ದಾಳು
power ಅಳವು empower ಅಳವೀಯು
title ಹಕ್ಕು entitle ಹಕ್ಕುಪಡೆ
throne ಗದ್ದುಗೆ enthrone ಗದ್ದುಗೆ ಸೇರಿಸು
slave ತೊತ್ತು enslave ತೊತ್ತಾಗಿಸು
sure ಕಂಡಿತ ensure ಕಂಡಿತಪಡಿಸು
mesh ಬಲೆ enmesh ಬಲೆಯೊಡ್ಡು

 
ತಿರುಳು
ಈ ಒಳಪಸುಗೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದಿರುವ ಮೊನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿನ ಎರಡು ಒಟ್ಟುಗಳ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವಲ್ಲಿ ತಾನು ಮತ್ತು ಕೆಳ ಪದಗಳನ್ನು, ಮತ್ತು ಉಳಿದೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡುಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

<< ಬಾಗ-12

facebooktwitter

ಅಲ್ಲಗಳೆತದ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು


ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-11

pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪದ ತಿಳಿಸುವ ಹುರುಳನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಇಲ್ಲವೇ ಅದರ ಎದುರುಹುರುಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಮುಕ್ಯವಾಗಿ a/an, anti, de, dis, in, non, ಮತ್ತು un ಎಂಬ ಏಳು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ; mal ಮತ್ತು mis ಎಂಬ ಬೇರೆ ಎರಡು ಒಟ್ಟುಗಳೂ ಇವಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತವೆಯೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು; ಆದರೆ ಇವಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಹುರುಳಿಗಿಂತಲೂ ತಪ್ಪು ಇಲ್ಲವೇ ಕೆಟ್ಟ ಎಂಬ ಹುರುಳು, ಮತ್ತು ಕೀಳ್ಪಡಿಸುವ ಹುರುಳಿದೆ.

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಇಲ್ಲವೇ ಎದುರುಹುರುಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ, ಇಂತಹ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇಶ್ಟೊಂದು ಅಡಕವಾಗಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ.

ಇದು ಕನ್ನಡದ ಒಂದು ತೊಡಕು ಎಂಬುದಾಗಿ ಕೆಲವರಿಗೆ ಅನಿಸಬಹುದು, ಮತ್ತು ಇಂತಹ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಹೋಗುವ ಬದಲು, ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಂತಹವೇ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿರುವ ಸಂಸ್ಕ್ರುದಲ್ಲಿ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಅವನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಎರವಲು ತರುವುದೇ ಅವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸುಳುವಾದ ಕೆಲಸವೆಂದು ಅನಿಸಬಹುದು.

ಆದರೆ, ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಬರಹದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೂ ಮಾತಿನ ಕನ್ನಡಕ್ಕೂ ನಡುವಿರುವ ಅಂತರ ಇನ್ನಶ್ಟು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಕನ್ನಡದ ಸೊಗಡು ಬರಹದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ, ಇಂತಹ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಪದಗಳಿಗೂ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹಮ್ಮುಗೆಗಳನ್ನೇ ಬಳಸಿ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದೇ ನಮ್ಮ ಮುಂದಿರುವ ಒಳ್ಳೆಯ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ದಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ಕನ್ನಡದವೇ ಆದ ಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಪದರೂಪಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದಾಗ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿರದ ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಇಂತಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಕಾಣಿಸುವುದು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಗೆ ಅವಶ್ಯವಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು; ಆದರೆ, ಕನ್ನಡ ನುಡಿ ಇದು ಅವಶ್ಯವೆಂದು ತಿಳಿದಿರುವುದರಿಂದಲೇ ಅದನ್ನು ಕಾಣಿಸಲು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಮ್ಮುಗೆಗಳು ಬೆಳೆದುಬಂದಿವೆ. ಕನ್ನಡದವೇ ಆದ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯವಿರುವ ಇಂತಹ ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಕಾಣಿಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, (ಕ) ಒಂದು ಎಸಕದ ಇಲ್ಲವೇ ಪಾಂಗಿನ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು (ಚ) ಒಂದು ಎಸಕ ಇಲ್ಲವೇ ಪಾಂಗಿಗೂ ಇನ್ನೊಂದು ಪಾಂಗಿಗೂ ನಡುವಿರುವ ಪತ್ತುಗೆಯನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಅಲ್ಲ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

(ಕ) ಇಲ್ಲ ಪದದ ಬಳಕೆ:

(1ಕ) ನಿಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ ಇಲ್ಲಿದೆ.

(1ಚ) ನಿಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ ಇಲ್ಲಿಲ್ಲ.

(2ಕ) ಅವನು ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಾನೆ.

(2ಚ) ಅವನು ಮನೆಗೆ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ.

(ಚ) ಅಲ್ಲ ಪದದ ಬಳಕೆ:

(1ಕ) ಇದು ನಿಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ

(1ಚ) ಇದು ನಿಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ ಅಲ್ಲ.

(2ಕ) ಮನೆಗೆ ಹೋದವನು ಅವನು.

(2ಚ) ಮನೆಗೆ ಹೋದವನು ಅವನಲ್ಲ.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಅಲ್ಲಗಳೆತಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಕಾಣಿಸಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ; ಯಾಕೆಂದರೆ, ಈ ಎರಡು ಕಡೆಗಳಲ್ಲೂ not ಎಂಬ ಒಂದೇ ಪದವನ್ನು ಅದರಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಇದು ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ನುಡಿಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕೊರತೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಬರ‍್ಟ್ರಾಂಡ್ ರಸೆಲ್ ಅವರು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ). ಪದಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವಲ್ಲೂ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ಹುರುಳಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕೆಳಗೆ ವಿವರಿಸಿದ ಹಾಗೆ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ಎಂಬುದನ್ನು, ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲದ ಎಂಬುದನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸದಿಂದಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ.

ಮೇಲೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಒಂಬತ್ತು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳನ್ನೂ ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಹಲವು ಬಗೆಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ; ಈ ಒಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ un ಎಂಬುದು ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ; ಕೆಲವು ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು in ಇಲ್ಲವೇ dis ಎಂಬವುಗಳ ಬದಲಾಗಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಅಂತಹ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಅವಕ್ಕಿಂತ ತುಸು ಬೇರಾಗಿರುವ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲುದು.

ಈ ಒಟ್ಟುಗಳಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಕೆಳಗೆ ಈ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ:

(1) a/an ಒಟ್ಟು:

ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುವ ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಅರಿಮೆಯ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನೆಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಇದನ್ನು ಹೆಸರುಪದಗಳಿಂದ ಪಡೆದಿರುವ ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೇನೇ ನೇರವಾಗಿ ಇಲ್ಲದ ಇಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲದ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

chromatic ಬಣ್ಣದ achromatic ಬಣ್ಣವಿಲ್ಲದ
symmetrical ಸರಿಬದಿಯ asymmetrical ಸರಿಬದಿಯಲ್ಲದ
political ಆಳ್ವಿಕೆಯ apolitical ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲದ
hydrous ತೇವದ ahydrous ತೇವವಿಲ್ಲದ

ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಹೆಸರುಪದಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದದ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಇಂತಹ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ a/an ಒಟ್ಟಿರುವ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಅವುಗಳ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

septic ಕೊಳೆಸುವ aseptic ಕೊಳೆಸದ

atheist ಎಂಬ ಪದದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮಂದಿಯನ್ನು ಹೆಸರಿಸುವ theist ನಂಬಿಗ ಎಂಬ ಒಂದು ಹೆಸರುಪದಕ್ಕೇನೇ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇಂತಹ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಇಲಿ ಎಂಬ ಒಟ್ಟನ್ನು ಹೆಸರುಪದದ ಹಿಂದಿರುವ ಎಸಕಪದಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿ ನಂಬಿಲಿ ಎಂಬಂತಹ ಪದವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ.

(2) anti ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳು ಮಂದಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿವೆಯಾದರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎದುರಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಉಳಿದೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಎದುರುಕ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

abortion ಬಸಿರಳಿತ antiabortion ಬಸಿರಳಿತದೆದುರಿ
apartheid ಬೇರ‍್ಪಡಿಕೆ antiapartheid ಬೇರ‍್ಪಡಿಕೆಯೆದುರಿ
austerity ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟು antiausterity ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟೆದುರಿ
migration ವಲಸೆ antimigration ವಲಸೆಯೆದುರಿ
allergy ಒಗ್ಗದಿಕೆ antiallergy ಒಗ್ಗದಿಕೆಯೆದುರುಕ
erosion ಕೊರೆತ antierosion ಕೊರೆತದೆದುರುಕ
fatigue ದಣಿವು antifatigue ದಣಿವೆದುರುಕ
dandruff ಹೆಡಸು antidandruff ಹೆಡಸೆದುರುಕ
cavity ತೊಳ್ಳೆ anticavity ತೊಳ್ಳೆದುರುಕ

(3) de ಒಟ್ಟು:

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲವೇ ಅವುಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಪರಿಚೆಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇದಕ್ಕೆ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ (ಕ) ಕೆಳಗೆ ಇಲ್ಲವೇ ದೂರ, (ಚ) ತುಂಬಾ, ಹೆಚ್ಚು, ಮತ್ತು (ಟ) ಕಳೆ ಇಲ್ಲವೇ ಹಿಮ್ಮರಳು ಎಂಬಂತಹ ಮೂರು ಹುರುಳುಗಳಿವೆ.

ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ (carbon ಮಸಿ), ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಕೂಡುಪದಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ (foliate ಸೊಪ್ಪು ಬೆಳೆ).

ಇಂತಹ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತಹ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಒಟ್ಟು ಕೊಡಬೇಕಾಗಿರುವ ಹುರುಳಿರುವಂತಹ ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು (ಕ) ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಸೇರಿಸಬಹುದು, ಮತ್ತು (ಚ) ಕೂಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು:

(ಕ) ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಸೇರಿಸುವುದು:

carbon ಮಸಿ decarbon ಮಸಿಕಳೆ
louse ಹೇನು delouse ಹೇನುಕಳೆ
nude ಬತ್ತಲೆ denude ಬತ್ತಲೆ ಮಾಡು
face ಮೋರೆ deface ಮೋರೆ ಕೆಡಿಸು
form ಪರಿಜು deform ಪರಿಜು ಕೆಡಿಸು
grade ಮಟ್ಟ degrade ಮಟ್ಟ ಇಳಿಸು
value ಬೆಲೆ devalue ಬೆಲೆ ತಗ್ಗಿಸು

(ಚ) ಕೂಡುಪದಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಬಳಸುವುದು:

compress ಒತ್ತಡ ಹಾಕು decompress ಒತ್ತಡ ತೆಗೆ
foliate ಸೊಪ್ಪು ಬೆಳೆ defoliate ಸೊಪ್ಪು ಕಳೆ
mobilize ಪಡೆ ಸೇರಿಸು demobilize ಪಡೆ ಕಳೆ
classify ಗುಂಪಿಸು declassify ಗುಂಪಳಿ
humidify ಈರ ಹೆಚ್ಚಿಸು dehumidify ಈರ ಕಳೆ

(4) dis ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ (ಕ) ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಹುರುಳು ಮತ್ತು (ಚ) ಎದುರು ಹುರುಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಹುರುಳುಗಳಿವೆ; ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಹುರುಳಿರುವಲ್ಲಿ (1) ಅದನ್ನು ಎಸಕಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದಾಗ ಅದು ಎಸಕವನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು (2) ಹೆಸರುಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಪದಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿದಾಗ ಅದು ಪಾಂಗಿನ ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಯ ಇರವನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುತ್ತದೆ.

(ಕ1) ಎಸಕವನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವುದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದದ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪಕ್ಕೆ ಇರು ಇಲ್ಲವೇ ಆಗು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

agree ಒಪ್ಪು disagree ಒಪ್ಪದಿರು
satisfy ತಣಿ dissatisfy ತಣಿಯದಿರು
believe ನಂಬು disbelieve ನಂಬದಿರು
approve ಮೆಚ್ಚು disapprove ಮೆಚ್ಚದಿರು
appear ತೋರು disappear ತೋರದಾಗು

(ಕ2) ಪಾಂಗು ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಯ ಇರವನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವುದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿಕೆ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲದ ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಸಕಪದದ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನೂ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

respect ತಕ್ಕುಮೆ disrespect ತಕ್ಕುಮೆಯಿಲ್ಲದಿಕೆ
approbation ಮೆಚ್ಚುಗೆ disapprobation ಮೆಚ್ಚುಗೆಯಿಲ್ಲದಿಕೆ
ability ಅಳವು disability ಅಳವಿಲ್ಲದಿಕೆ
use ಬಳಕೆ disuse ಬಳಕೆಯಿಲ್ಲದಿಕೆ
interested ಒಲವಿರುವ disinterested ಒಲವಿಲ್ಲದ
similar ಹೋಲುವ dissimilar ಹೋಲದ
content ತಣಿದ discontent ತಣಿಯದ
honest ಸಯ್ದ dishonest ಸಯ್ಯದ

(ಚ) ಎದುರು ಹುರುಳಿರುವಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲ ಬೇರೆಯೇ ಎಸಕಪದವನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಅದರ ಪರಿಚೆರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

band ಕೂಟ disband ಕೂಟ ಮುರಿ
figure ಪಾಂಗು disfigure ಪಾಂಗು ಕೆಡಿಸು
franchise ಹಕ್ಕು disfranchise ಹಕ್ಕು ಕಳೆ
plume ಗರಿ displume ಗರಿ ತೆಗೆ
parity ಎಣೆ disparity ಎಣೆಗೆಡುಹ
pleasure ನಲಿವು displeasure ನಲಿವು ಕಳೆತ
claim ಹಕ್ಕು ಕೇಳು disclaim ಹಕ್ಕು ಬಿಡು
colour ಬಣ್ಣ ಕೊಡು discolour ಬಣ್ಣ ಬಿಡು
entangle ಸಿಕ್ಕು ಕಟ್ಟು disentangle ಸಿಕ್ಕು ಬಿಡಿಸು
locate ನೆಲೆಗೊಳ್ಳು dislocate ನೆಲೆ ತಪ್ಪು

(ಈ ಒಳಪಸುಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ…-12ರಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ)

<< ಬಾಗ-10

 

facebooktwitter

ಹೊತ್ತಿನ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು

pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-10

ಹೊತ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದಂತೆ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ex, fore, post, pre, ante, re, neo, paleo, ಮತ್ತು proto ಎಂಬ ಒಂಬತ್ತು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಇಂಗ್ಲಿಶ್ನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಕೆಲವು ಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿರಿಸಿ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್ನ fore ಎಂಬ ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುನ್ ಎಂಬ ಬೇರನ್ನು ಅದೇ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ (foresee ಮುಂಗಾಣು).

ಹೊತ್ತಿನ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಮೇಲಿನ ಒಂಬತ್ತು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿರುವ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಳಗೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

(1) ex ಒಟ್ಟು:
ಮೊದಲಿನ ಎಂಬ ಹುರುಳಿರುವ ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುನ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

friend ಗೆಳೆಯ ex-friend ಮುನ್ಗೆಳೆಯ
husband ಗಂಡ ex-husband ಮುನ್ಗಂಡ
president ಮೇಲಾಳು ex-president ಮುನ್ಮೇಲಾಳು
typist ಬೆರಳಚ್ಚುಗ ex-typist ಮುನ್ಬೆರಳಚ್ಚುಗ

 

ಕನ್ನಡದ ಮುನ್ ಮತ್ತು ಹಿನ್ ಎಂಬ ಎರಡು ಪರಿಚೆಬೇರುಗಳ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ತುಸು ಗೊಂದಲವಿರುವ ಹಾಗೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ; ಯಾಕೆಂದರೆ, ಮೇಲಿನ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ex ಎಂಬುದು ಮೊದಲಿನ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಬದಲು ಹಿಂದಿನ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆಯೆಂದೂ ಹೇಳಲು ಬರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಹಿನ್ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಲ್ಲವೇ ಎಂದು ಕೆಲವರಿಗೆ ಅನಿಸಬಹುದು (ಹಿನ್ಗೆಳೆಯ, ಹಿನ್ಗಂಡ).

ನಿಜಕ್ಕೂ ಇದು ಗೊಂದಲವಲ್ಲ; ಹಿನ್ ಮತ್ತು ಮುನ್ ಎಂಬವು ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಇಂಬಿನ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಪರಿಚೆಬೇರುಗಳಾಗಿದ್ದು, ಹೊತ್ತಿನ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ಅವುಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ; ಆದರೆ, ಹೀಗೆ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಕೆಲವು ವಿಶಯಗಳೂ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹಿನ್ ಮತ್ತು ಮುನ್ ಎಂಬವುಗಳ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, ಒಂದು ಹೊತ್ತಗೆಗೆ ಮುಂಬದಿ ಮತ್ತು ಹಿಂಬದಿಗಳಿದ್ದು, ಮುಂಬದಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ನುಡಿಯನ್ನು ಮುನ್ನುಡಿ ಎಂಬುದಾಗಿ, ಮತ್ತು ಹಿಂಬದಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ನುಡಿಯನ್ನು ಹಿನ್ನುಡಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇದಕ್ಕೆ ಬದಲು, ಹಿನ್ನಡವಳಿ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಹಿನ್ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಳಸಿರುವುದಕ್ಕೆ ಅದು ತಿಳಿಸುವ ಸಂಗತಿಗಳು ಹಿಂದೆಯೇ ನಡೆದು ಹೋಗಿವೆ ಎಂಬ ಬೇರೆಯೇ ವಿಶಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಹೊತ್ತಗೆಗಿರುವ ಹಾಗೆ ನಡವಳಿಗೆ ಹಿಂಬದಿ-ಮುಂಬದಿಗಳಿಲ್ಲ.

(2) fore ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಮೊದಲು ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಮುನ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಇಂಗ್ಲಿಶ್ನಲ್ಲಿ ಇರುವ ಹಾಗೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲೂ ಇದನ್ನು ಎಸಕಪದ ಮತ್ತು ಹೆಸರುಪದಗಳೆರಡರ ಮೊದಲು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(ಕ) ಎಸಕಪದಗಳ ಮೊದಲು:

warn ಎಚ್ಚರಿಸು forewarn ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಸು
tell ಓರು foretell ಮುನ್ನೋರು
stall ತಡೆ forestall ಮುಂತಡೆ
see ಕಾಣು foresee ಮುಂಗಾಣು

 

(ಚ) ಹೆಸರುಪದಗಳ ಮೊದಲು:

thought ಅನಿಸಿಕೆ forethought ಮುನ್ನನಿಸಿಕೆ


(3) post ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಆಮೇಲೆ ಇಲ್ಲವೇ ಆಮೇಲಿನ ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಳಿಕ ಇಲ್ಲವೇ ಬಳಿಕದ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಇದನ್ನು ಹೆಸರುಪದದ ಪತ್ತುಗೆರೂಪದ ಬಳಿಕ, ಮತ್ತು ಎಸಕಪದದ ಪರಿಚೆರೂಪದ ಬಳಿಕ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

autopsy ಹೆಣದೊರೆ postautopsy ಹೆಣದೊರೆಯ ಬಳಿಕ
battle ಕಾಳಗ postbattle ಕಾಳಗದ ಬಳಿಕ
drilling ಕೊರೆತ postdrilling ಕೊರೆತದ ಬಳಿಕ

 

ಆದರೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇವು ಪದಕಂತೆಗಳಾಗುತ್ತವಲ್ಲದೆ ಪದಗಳಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ, ಬಳಿಕ ಎಂಬುದರ ಬದಲು ಬಳಿ ಎಂಬುದನ್ನಶ್ಟೇ ಹೆಸರುಪದ ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕಪದಗಳ ಮೊದಲು ಬಳಸಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಡಕವಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಬಳಿ ಎಂಬುದರ ಇಂತಹ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಬಳಿಸಲ್ಲು, ಬಳಿವಿಡಿ ಎಂಬಂತಹ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು:

depression ಕುಸಿತ postdepression ಬಳಿಕುಸಿತ
battle ಕಾಳಗ postbattle ಬಳಿಕಾಳಗ
fracture ಮುರಿತ postfracture ಬಳಿಮುರಿತ
release ಬಿಡುಗಡೆ postrelease ಬಳಿಬಿಡುಗಡೆಯ
sale ಮಾರಾಟ postsale ಬಳಿಮಾರಾಟದ


(4) pre ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೂ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಮೊದಲು ಎಂಬ ಹುರುಳಿದೆ; ಇದನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುನ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

plan ಓರು preplan ಮುನ್ನೋರು
arrange ಏರ್‍ಪಡಿಸು prearrange ಮುನ್ನೇರ್‍ಪಡಿಸು
pay ತೆರು prepay ಮುಂತೆರು
view ನೋಡು preview ಮುನ್ನೋಡು
caution ಎಚ್ಚರಿಕೆ precaution ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ
cognition ಅರಿವು precognition ಮುನ್ನರಿವು
requisite ಬೇಡಿಕೆ prerequisite ಮುಂಬೇಡಿಕೆ
science ಅರಿಮೆ prescience ಮುನ್ನರಿಮೆ
stressed ಒತ್ತಿದ prestressed ಮುನ್ನೊತ್ತಿದ
cast ಎರೆದ precast ಮುನ್ನೆರೆದ
natal ಹೆರಿಗೆಯ prenatal ಮುಂಬೆರಿಗೆಯ
paid ತೆತ್ತ prepaid ಮುಂತೆತ್ತ

 

ಮೊದಲು ಮತ್ತು ಬಳಿಕ ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳನ್ನೂ ಎದುರೆದುರಾಗಿರಿಸಿ ತಿಳಿಸಬೇಕಾಗಿರುವಲ್ಲಿ ಬಳಿಕ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಮುನ್ ಎಂಬ ಬೇರನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುವುದರಿಂದ, ಮೊದಲು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಹಿನ್ ಎಂಬ ಬೇರನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ (prefix ಹಿನ್ನೊಟ್ಟು, suffix ಮುನ್ನೊಟ್ಟು). ಇಲ್ಲಿ ಹಿನ್ ಮತ್ತು ಮುನ್ ಎಂಬವು ಇಂಬಿನ ಒಟ್ಟುಗಳಾಗಿ ಬಂದಿವೆಯೆಂದೂ ಹೇಳಲು ಬರುತ್ತದೆ.

(5) re ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ (ಕ) ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಇಲ್ಲವೇ ಹಿಂದಿನಂತೆ ಮತ್ತು (ಚ) ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳಿವೆ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಹುರುಳು ಬಂದಿರುವಲ್ಲಿ ಮರು/ಮಾರ‍್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯ ಹುರುಳು ಬಂದಿರುವಲ್ಲಿ ಹಿನ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.
ಮರು ಮತ್ತು ಮಾರ‍್ ಎಂಬ ಎರಡು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಮರು ಎಂಬುದು ಮುಚ್ಚುಲಿಗಳ ಮೊದಲು ಬರುತ್ತದೆ (ಮರುಕಳಿಸು), ಮತ್ತು ಮಾರ‍್ ಎಂಬುದು ತೆರೆಯುಲಿಗಳ ಮೊದಲು ಬರುತ್ತದೆ (ಮಾರೆಣಿಸು).

(ಕ) ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಇಲ್ಲವೇ ಹಿಂದಿನಂತೆ:

allot ಹಂಚು reallot ಮರುಹಂಚು
group ಗುಂಪಿಸು regroup ಮರುಗುಂಪಿಸು
count ಎಣಿಸು recount ಮಾರೆಣಿಸು
join ಸೇರು rejoin ಮರುಸೇರು
birth ಹುಟ್ಟು rebirth ಮರುಹುಟ್ಟು
entry ಪುಗಿಲು re-entry ಮರುಪುಗಿಲು
action ಎಸಕ reaction ಮಾರೆಸಕ

 

(ಚ) ಹಿಂದಕ್ಕೆ:

gain ಪಡೆ regain ಹಿಂಪಡೆ
call ಕರೆ recall ಹಿಂಗರೆ


(6) neo ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹೊಸ ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

natal ಹುಟ್ಟಿನ neonatal ಹೊಸಹುಟ್ಟಿನ
folk ಮಂದಿ neofolk ಹೊಸಮಂದಿ
phobia ಗೀಳು neophobia ಹೊಸಗೀಳು
traditional ನಡವಳಿ neotraditional ಹೊಸನಡವಳಿಯ


(7) paleo ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹಳೆಯ ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಳೆ ಎಂಬ ಪದವನ್ನೇ ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

ontology ಬಾಳರಿಮೆ paleontology ಹಳೆಬಾಳರಿಮೆ
contact ಪತ್ತುಗೆ paleocontact ಹಳೆಪತ್ತುಗೆ
habitat ಇಕ್ಕೆ paleohabitat ಹಳೆಯಿಕ್ಕೆ
science ಅರಿಮೆ paleoscience ಹಳೆಯರಿಮೆ


ತಿರುಳು:

ಹೊತ್ತನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ex, fore ಮತ್ತು pre ಎಂಬ ಮೂರು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುನ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಪದಗಳ ಮೊದಲು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; re ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿಗೆ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಹುರುಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಮರು/ಮಾರ‍್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು, ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯ ಹುರುಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಹಿನ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; post ಎಂಬ ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಬಳಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು; neo ಮತ್ತು paleo ಎಂಬ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಮತ್ತು ಹಳೆ ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.

<< ಬಾಗ-9

facebooktwitter

ಇಂಬಿನ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು


ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-9

pada_kattane_sarani_dnsಇಂಬಿನ ಹುರುಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುವ fore, inter, out, over, sub, super, trans, under, ex, ಮತ್ತು extra ಎಂಬ ಹತ್ತು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಳಗೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

(1) fore ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮುಂದಿನ ಎಂಬ ಇಂಬಿನ ಹುರುಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಮೊದಲಿನ ಇಲ್ಲವೇ ಹಿಂದಿನ ಎಂಬ ಹೊತ್ತಿನ ಹುರುಳೂ ಇದೆ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತಿನ ಹುರುಳನ್ನು ಮುಂದೆ (3)ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ; ಮುಂದಿನ ಎಂಬ ಇಂಬಿನ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸಿರುವಲ್ಲಿ ಮುನ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಪದಗಳ ಮುಂದೆ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

land ನೆಲ foreland ಮುನ್ನೆಲ
name ಹೆಸರು forename ಮುಂಬೆಸರು
mast ಕೂವೆಮರ foremast ಮುಂಕೂವೆಮರ


(2) inter ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ (ಕ) ಎರಡಕ್ಕೂ ತಾಗು, ಮತ್ತು (ಚ) ಎರಡರ ನಡುವೆ ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳಿವೆ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಒಡ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ನಡು ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(ಕ) ಎರಡನ್ನೂ ತಾಗು ಎಂಬ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ:

lace ಹೆಣೆ interlace ಒಡಹೆಣೆ
mingle ಬೆರೆ intermingle ಒಡಬೆರೆ
twine ಹೊಸೆ intertwine ಒಡಹೊಸೆ

(ಚ) ಎರಡರ ನಡುವೆ ಎಂಬ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ:

leaf ಹಾಳೆ interleaf ನಡುಹಾಳೆ
net ಬಲೆ internet ನಡುಬಲೆ
national ನಾಡಿನ international ನಡುನಾಡಿನ
connect ತೆರು interconnect ನಡುತೆರು
mediate ಹೊಂದಿಸು intermediate ನಡುಹೊಂದಿಸು


(3) out ಒಟ್ಟು:

ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ಹಾಗೆ, ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹೊರ ಮತ್ತು ಮೀರು ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ಮಾತ್ರ ಇಂಬಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದುದಾಗಿದೆ; ಈ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಹೊರ ಎಂಬ ಪದವನ್ನೇ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಪದಗಳ ಮೊದಲಿಗೆ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

flow ಹರಿವು outflow ಹೊರಹರಿವು
house ಮನೆ outhouse ಹೊರಮನೆ
post ಪಾಳೆಯ outpost ಹೊರಪಾಳೆಯ
going ಹೋಗುವ outgoing ಹೊರಹೋಗುವ
pour ಸುರಿ outpour ಹೊರಸುರಿ
burst ಸಿಡಿ outburst ಹೊರಸಿಡಿ
cast ತಳ್ಳು outcast ಹೊರತಳ್ಳಿದ


(4) over ಒಟ್ಟು:

ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಳಕೆಗಳಲ್ಲೂ ಮೀರು ಇಲ್ಲವೇ ಮೀರಿದ ಎಂಬ ಅಳವಿನ ಹುರುಳಿದೆ; ಆದರೆ, ಕೆಲವು ಬಳಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲವೇ ಮೇಲಿನ ಎಂಬ ಇಂಬಿನ ಹುರುಳೂ ಇದೆ:

arm ತೋಳು overarm ಮೇಲ್ತೋಳಿನ (ಎಸೆತ)
ground ನೆಲ overground ಮೇಲ್ನೆಲದ
lord ಆಳ್ಮ overlord ಮೇಲಾಳ್ಮ
shoe ಕೆರ overshoe ಮೇಲ್ಕೆರ


(5) sub ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಒಳ ಮತ್ತು ಕೆಳ ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇವೇ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಕೆಳ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಕಿಳ್/ಕೀಳ್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಬಳಸಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಡಕವಾದ ಪದಗಳನ್ನೂ ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ:

group ಗುಂಪು subgroup ಒಳಗುಂಪು
tenant ಬಾಡಿಗೆಗಾರ subtenant ಒಳಬಾಡಿಗೆಗಾರ
total ಮೊತ್ತ subtotal ಒಳಮೊತ್ತ
routine ಹಮ್ಮುಗೆ subroutine ಒಳಹಮ್ಮುಗೆ
way ಹಾದಿ subway ಕೆಳಹಾದಿ
script ಬರಿಗೆ subscript ಕೆಳಬರಿಗೆ
soil ಮಣ್ಣು subsoil ಕೆಳಮಣ್ಣು
sonic ಉಲಿಯ subsonic ಕೀಳುಲಿಯ


(6) super ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮೇಲೆ ಎಂಬ ಇಂಬಿನ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಮೇಲೆ ಎಂಬ ಪದವನ್ನೇ ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

impose ಹೇರು superimpose ಮೇಲೆಹೇರು
script ಬರಿಗೆ superscript ಮೇಲ್ಬರಿಗೆ
structure ಕಟ್ಟಡ superstructure ಮೇಲ್ಕಟ್ಟಡ


(7) trans ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಆಚೆ ಎಂಬ ಹುರುಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮಾರ‍್ಪಡಿಸು ಎಂಬ ಹುರುಳೂ ಇದೆ; ಹಾಗಾಗಿ, ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಆಚೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪದದ ಬಳಿಕ, ಮತ್ತು ಮರು/ಮಾರ್‍ ಎಂಬುದನ್ನು ಎಸಕಪದಗಳ ಮೊದಲು ಇಲ್ಲವೇ ಹೆಸರುಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

continent ಪೆರ‍್ನೆಲ transcontinental ಪೆರ‍್ನೆಲದಾಚೆಯ
nation ನಾಡು transnational ನಾಡಿನಾಚೆಯ
plant ನಾಟು transplant ಮರುನಾಟು
act ಎಸಗು transact ಮಾರೆಸಗು
scribe ಬರೆಗ transcribe ಮಾರ‍್ಬರೆ
form ಪರಿಜು transform ಪರಿಜುಮಾರು


(8) under ಒಟ್ಟು:

ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೆಳ ಮತ್ತು ಒಳ ಎಂಬ ಎರಡು ಇಂಬಿನ ಹುರುಳುಗಳಿವೆ; ಇದಲ್ಲದೆ, ಕೊರೆ ಎಂಬ ಅಳವಿನ ಹುರುಳೂ ಇದಕ್ಕಿದೆ.
ಇಂಬಿನ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕೆಳ(ಗೆ) ಮತ್ತು ಒಳ(ಗೆ) ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನೇ ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(ಕ) ಕೆಳ ಎಂಬ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆ:

lay ಇಡು underlay ಕೆಳಗಿಡು
cut ಕಡಿ undercut ಕೆಳ ಕಡಿ
belly ಹೊಟ್ಟೆ underbelly ಕೆಳ ಹೊಟ್ಟೆ
growth ಬೆಳವಿ undergrowth ಕೆಳ ಬೆಳವಿ
arm ತೋಳು underarm ಕೆಳತೋಳಿನ

(ಚ) ಒಳ ಎಂಬ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆ:

clothing ಉಡುಪು underclothing ಒಳ ಉಡುಪು
current ಹರಿವು undercurrent ಒಳ ಹರಿವು
coat ಹಚ್ಚುಗೆ undercoat ಒಳಹಚ್ಚುಗೆ

ಕೆಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಳ(ಗೆ) ಎಂಬುದನ್ನು ಹೆಸರುಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

foot ಕಾಲು underfoot ಕಾಲ್ಕೆಳಗೆ
ground ನೆಲ underground ನೆಲದ ಕೆಳಗೆ
water ನೀರು underwater ನೀರ ಕೆಳಗೆ


(9) ex ಒಟ್ಟು:

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ex ಒಟ್ಟನ್ನು ಮೊದಲಿನ ಎಂಬ ಹೊತ್ತಿನ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿನ ಎಂಬ ಇಂಬಿನ ಹುರುಳಿನಲ್ಲೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಈ ಎರಡನೆಯ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಅದು ಒಳಗಿನ ಎಂಬ ಹುರುಳಿರುವ in ಎಂಬ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ (import : export).

ಇಂತಹ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ in ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಳ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು, ಮತ್ತು ex ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಹೊರ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಒಳ-ಹೊರ ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಬಳಿಕ ಬರುವ ಎಸಕಪದವನ್ನೂ ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

implode ಒಳಸಿಡಿ explode ಹೊರಸಿಡಿ
interior ಒಳಮಯ್ exterior ಹೊರಮಯ್
import ಒಳತರು export ಹೊರಕಳಿಸು
inhale ಒಳಸೆಳೆ exhale ಹೊರಬಿಡು


(10) extra ಒಟ್ಟು:

ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರಗಿನ ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಹುರುಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹೊರಗಿನ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಹೆಸರುಪದದ ಬಳಿಕ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ:

marital ಮದುವೆಯ extramarital ಮದುವೆಹೊರಗಿನ
intestinal ಕರುಳಿನ extraintestinal ಕರುಳುಹೊರಗಿನ
linguistic ನುಡಿಯ extralinguistic ನುಡಿಯ ಹೊರಗಿನ
official ಮಣಿಹದ extraofficial ಮಣಿಹದ ಹೊರಗಿನ


(11) tele ಒಟ್ಟು:

ದೂರದ ಎಂಬ ಹುರುಳಿರುವ ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗೆಂಟು ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

care ಆರಯ್ಕೆ telecare ಗೆಂಟಾರಯ್ಕೆ
learning ಕಲಿಕೆ telelearning ಗೆಂಟುಕಲಿಕೆ
sale ಮಾರಾಟ telesale ಗೆಂಟುಮಾರಾಟ
screen ತೆರೆ telescreen ಗೆಂಟುತೆರೆ


ತಿರುಳು:

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಇಂಬಿನ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಇವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನೆಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡದ ಮುನ್, ಎಡ, ನಡು, ಹೊರ, ಒಳ, ಕೆಳ, ಮೇಲ್, ಗೆಂಟು ಎಂಬಂತಹ ಪರಿಚೆಬೇರುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಪದಗಳನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.

<< ಬಾಗ-8

facebooktwitter

ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ನುಡಿಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು


ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-8

pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಮುನ್ನೊಟ್ಟು(prefix)ಗಳು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಇವನ್ನು ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಅವು ಕೊಡುವ ಹುರುಳುಗಳ ಮೇಲೆ ನಾಲ್ಕು ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಗುಂಪಿಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(1) ಅಳವಿಯ ಒಟ್ಟುಗಳು: uni (unilateral), bi (bilateral), poly (polyglot)

(2) ಇಂಬಿನ ಒಟ್ಟುಗಳು: inter (international), intra (intravenous), trans (transmigrate)

(3) ಹೊತ್ತಿನ ಒಟ್ಟುಗಳು : pre (premedical), post (postmodern), neo (neoclassical)

(4) ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಒಟ್ಟುಗಳು: in (incorrect), dis (dislike), un (unbelievable)

ಈ ನಾಲ್ಕು ಮುಕ್ಯ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರದಿರುವ ಬೇರೆಯೂ ಕೆಲವು ಒಟ್ಟುಗಳಿದ್ದು, ಅವನ್ನು ಅಯ್ದನೆಯ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಬಹುದು.

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳ ಬಳಕೆಯಿಲ್ಲ; ಆದರೆ, ಕನ್ನಡದ ಹಲವು ಪರಿಚೆಬೇರುಗಳು ಮತ್ತು ಎಣಿಕೆಬೇರುಗಳು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳ ಹಾಗೆ ಪದಗಳ ಮೊದಲು ಬಳಕೆಯಾಗಬಲ್ಲುವು. ಕನ್ನಡದ ಸೊಲ್ಲರಿಮೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳನ್ನು ಜೋಡುಪದಗಳು ಇಲ್ಲವೇ ಕೂಡುಪದಗಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪಡೆದ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಹಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಬರುತ್ತದೆ.

ಆದರೆ, ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಎಸಕಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಅವುಗಳ ಪರಿಚೆರೂಪಗಳನ್ನು ಹೆಸರುಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಪರಿಚೆಪದಗಳನ್ನೂ ಈ ರೀತಿ ಹೆಸರುಪದಗಳ ಪತ್ತುಗೆರೂಪದ ಬಳಿಕ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡದ ಪದಗಳು ಇಲ್ಲವೇ ಒಟ್ಟುಗಳು ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಬೇರಾಗಿವೆ; ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವೂ ಎಸಕಪದಗಳ ಇಲ್ಲವೇ ಹೆಸರುಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಬರುತ್ತವೆ. ತಪ್ಪು ಇಲ್ಲವೇ ಕೆಟ್ಟ ಎಂಬಂತಹ ಕೆಲವು ಪದಗಳು ಮಾತ್ರ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ.

ಅಳವಿಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು

ಪದಗಳು ತಿಳಿಸುವ ಪಾಂಗಿನ, ಪರಿಚೆಯ, ಇಲ್ಲವೇ ಎಸಕದ ಅಳವಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಣಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಬಗೆಯ ಅಳವಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಎಣಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಮೊದಲು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಉಳಿದ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಆಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

(ಕ) ಎಣಿಕೆಯ ಒಟ್ಟುಗಳು:
ಅಳವಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಎಣಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದುವಾಗಿವೆ; ಇವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೂ ಎಣಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಎಣಿಕೆಬೇರುಗಳನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(1) uni ಇಲ್ಲವೇ mono ಒಟ್ಟು:
ಈ ಎರಡು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒರ‍್/ಓರ‍್ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ (ಮುಚ್ಚುಲಿಗಳ ಮೊದಲು ಒರ‍್ ಮತ್ತು ತೆರೆಯುಲಿಗಳ ಮೊದಲು ಓರ‍್):

pole ಕೊನೆ unipolar ಒರ‍್ಕೊನೆಯ
lateral ಬದಿಯ unilateral ಒರ‍್ಬದಿಯ
direction ತಟ್ಟು unidirectional ಒರ‍್ತಟ್ಟು
valve ತೆರ‍್ಪು univalve ಒರ‍್ತೆರ‍್ಪಿನ
rail ಕಂಬಿ monorail ಒರ‍್ಕಂಬಿ
chrome ಬಣ್ಣ monochrome ಒರ‍್ಬಣ್ಣ
mania ಗೀಳು monomania ಒರ‍್ಗೀಳು
syllable ಉಲಿಕಂತೆ monosyllabic ಓರುಲಿಕಂತೆಯ

 

(2) bi ಇಲ್ಲವೇ di ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇರ‍್/ಈರ‍್ ಎಂಬ ಎಣಿಕೆಬೇರನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

lateral ಬದಿಯ bilateral ಇರ‍್ಬದಿಯ
focal ಸೇರ‍್ಮೆಯ bifocal ಇರ‍್ಸೇರ‍್ಮೆಯ
polar ಕೊನೆಯ bipolar ಇರ‍್ಕೊನೆಯ
sect ತುಂಡು bisect ಇರ‍್ತುಂಡಿಸು
pole ಕೊನೆ dipole ಇರ‍್ಕೊನೆ
morph ಪರಿಜು dimorph ಇರ‍್ಪರಿಜು

 

(3) tri ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುರ‍್/ಮೂರ‍್ ಎಣಿಕೆಬೇರನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

angle ಮೊನೆ triangle ಮುಮ್ಮೊನೆ
colour ಬಣ್ಣ tricolour ಮುಬ್ಬಣ್ಣ
lateral ಬದಿಯ trilateral ಮೂರ‍್ಬದಿಯ
part ಪಾಲು tripartite ಮೂರ‍್ಪಾಲಿನ

 

ಮೂರಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲಿನ ಎಣಿಕೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವ quadri, penta ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಬಳಕೆ ಮೇಲಿನವುಗಳಿಂದ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ; ಅವನ್ನು ಬಳಸಿರುವಲ್ಲೂ ಅವಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ನಾಲ್, ಅಯ್ ಮೊದಲಾದ ಕನ್ನಡದ ಎಣಿಕೆಬೇರುಗಳನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ (quadrangle ನಾಲ್ಮೂಲೆ, pentangle ಅಯ್ಮೂಲೆ).

(4) semi, demi, ಇಲ್ಲವೇ hemi ಒಟ್ಟುಗಳು:
ಅರೆವಾಸಿ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಮೇಲಿನ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಮೊನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅರೆ ಎಂಬ ಎಣಿಕೆಬೇರನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

circle ಬಳಸಿ semicircle ಅರೆಬಳಸಿ
detached ಬೇರ‍್ಪಟ್ಟ semi-detached ಅರೆಬೇರ‍್ಪಟ್ಟ
final ಕೊನೆಯ semi-final ಅರೆಕೊನೆಯ
skilled ಪಳಗಿದ semi-skilled ಅರೆಪಳಗಿದ
god ಕಡವರು demigod ಅರೆಕಡವರು
relief ಒದವಿ demirelief ಅರೆ ಒದವಿ
sphere ತೆರಳೆ hemisphere ಅರೆತೆರಳೆ

 

(ಚ) ಬೇರೆ ಬಗೆಯ ಅಳವಿಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು:
ಎಣಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಅಳವಿಯನ್ನು ಕಚಿತವಾಗಿ ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ; ಬೇರೆ ಹಲವು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ತುಂಬಾ, ತುಸು, ಕಡಿಮೆ, ಮೀರಿ, ದೊಡ್ಡ, ಚಿಕ್ಕ, ಹಲವು ಮೊದಲಾದ ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಮೂಲಕ ಕಚಿತವಲ್ಲದ ಅಳವಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಪರಿಚೆಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಳಗೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

(1) arch ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಂಬ ಅಳವಿಯ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಕ್ಕ ಎಂಬುದನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.
ಈ ಹುರುಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮುಕ್ಯವಾದ ಎಂಬ ಹುರುಳೂ ಇದಕ್ಕಿದೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಹುರುಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಮಲ್ಲ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (archbishop ಮಲ್ಲಬಿಶಪ್).

enemy ಹಗೆ arch-enemy ಎಕ್ಕಹಗೆ
traitor ನಾಡಹಗೆ arch-traitor ಎಕ್ಕನಾಡಹಗೆ
magician ಮಾಟಗಾರ arch-magician ಎಕ್ಕಮಾಟಗಾರ
murderer ಕೊಲೆಗಾರ arch-murderer ಎಕ್ಕಕೊಲೆಗಾರ

 

(2) co ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕೂಡು ಇಲ್ಲವೇ ಒಡ ಎಂಬುದನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

agent ಮಾರಾಳು co-agent ಕೂಡುಮಾರಾಳು
inheritor ಮರುಪಡೆಗ coinheritor ಕೂಡುಮರುಪಡೆಗ
education ಕಲಿಕೆ co-education ಕೂಡುಕಲಿಕೆ
editor ಅಳವಡಿಗ co-editor ಕೂಡಳವಡಿಗ
relation ಪತ್ತುಗೆ correlation ಒಡಪತ್ತುಗೆ
medication ಮದ್ದು co-medication ಒಡಮದ್ದು
govern ಆಳು co-govern ಒಡ ಆಳು

 

(3) hyper ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮಿಗಿಲು ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

inflation ಉಬ್ಬರ hyperinflation ಮಿಗಿಲುಬ್ಬರ
link ಕೊಂಡಿ hyperlink ಮಿಗಿಲುಕೊಂಡಿ
market ಮಾರುಕಟ್ಟೆ hypermarket ಮಿಗಿಲುಮಾರುಕಟ್ಟೆ
sensitive ನಾಟುವ hypersensitive ಮಿಗಿಲುನಾಟುವ

 

(4) mini ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಿರು ಎಂಬುದನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಇದಕ್ಕೆ ತೆರೆಯುಲಿಗಳ ಮೊದಲಿಗೆ ಕಿತ್ ಎಂಬ ರೂಪ ಇದೆ:

cab ಬಾಡಿಗೆಬಂಡಿ minicab ಕಿರುಬಾಡಿಗೆಬಂಡಿ
computer ಎಣ್ಣುಕ minicomputer ಕಿತ್ತೆಣ್ಣುಕ
dictionary ಪದನೆರಕ minidictionary ಕಿರುಪದನೆರಕ
camp ಬೀಡು minicamp ಕಿರುಬೀಡು

 

(5) out ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ಹೊರ ಮತ್ತು ಮೀರು ಎಂಬ ಎರಡು ಹುರುಳುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಹುರುಳು ಇಂಬಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದುದಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮುಂದೆ ()ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ; ಎರಡನೆಯ ಹುರುಳಿನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುವ ಈ ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮೀರು ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ.
ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ ಒಟ್ಟಿನೊಂದಿಗೆ ಬರುವ ಪದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ (ಕ) ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಸಕಪದವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು (ಚ) ಬೇರೆ ಕೆಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೆಸರುಪದವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
(ಕ) ಎಸಕಪದವನ್ನು ಬಳಸುವುದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅದರ ಮುಂದೆ ಮೀರು ಪದದ ಜೋಡಿಸುವ ರೂಪವಾದ ಮೀರಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

weigh ತೂಗು outweigh ಮೀರಿ ತೂಗು
sell ಮಾರು outsell ಮೀರಿ ಮಾರು
shine ಹೊಳೆ outshine ಮೀರಿ ಹೊಳೆ
last ಬಾಳು outlast ಮೀರಿ ಬಾಳು

 

(ಚ) ಹೆಸರುಪದವನ್ನು ಬಳಸುವುದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅದರ ಬಳಿಕ ಮೀರು ಪದವನ್ನು ಒಂದು ಎಸಕಪದವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

number ಎಣಿಕೆ outnumber ಎಣಿಕೆ ಮೀರು
rank ಮಟ್ಟ outrank ಮಟ್ಟ ಮೀರು
size ಅಳತೆ outsize ಅಳತೆ ಮೀರಿದ
law ಕಟ್ಟಲೆ outlaw ಕಟ್ಟಲೆ ಮೀರಿದ

 

(6) over ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಅಳವಿನ ಹುರುಳೂ ಇದೆ, ಮತ್ತು ಇಂಬಿನ ಹುರುಳೂ ಇದೆ; out ಎಂಬ ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ಹಾಗೆ, ಈ ಒಟ್ಟಿಗಿರುವ ಅಳವಿನ ಬಳಕೆಯಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡದ ಮೀರು ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

(ಕ) ಎಸಕಪದದ ಬಳಕೆ:

achieve ಪಡೆ overachieve ಮೀರಿ ಪಡೆ
burden ಹೇರು overburden ಮೀರಿ ಹೇರು
charge ಬೆಲೆಹಾಕು overcharge ಮೀರಿ ಬೆಲೆಹಾಕು
heat ಕಾಯು overheat ಮೀರಿ ಕಾಯು

 

(ಚ) ಹೆಸರುಪದದ ಬಳಕೆ:

balance ಸರಿತೂಕ overbalance ಸರಿತೂಕ ಮೀರು
dose ಮದ್ದಳವು overdose ಮದ್ದಳವು ಮೀರು
due ತಲಪುಗೆ overdue ತಲಪುಗೆ ಮೀರಿದ
price ಬೆಲೆ overpriced ಬೆಲೆ ಮೀರಿದ

 

(7) super ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಂಬ ಅಳವಿಯ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಎಕ್ಕ (ಎಕ್ಕಟ) ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿ ಹೇಳಲು ಬರುತ್ತದೆ:

hero ಕೆಚ್ಚುಗ superhero ಎಕ್ಕಕೆಚ್ಚುಗ
computer ಎಣ್ಣುಕ supercomputer ಎಕ್ಕೆಣ್ಣುಕ
glue ಅಂಟು superglue ಎಕ್ಕಂಟು
market ಮಾರುಕಟ್ಟೆ supermarket ಎಕ್ಕಮಾರುಕಟ್ಟೆ
brain ಮಿದುಳು superbrain ಎಕ್ಕಮಿದುಳು

 

(8) ultra ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೂ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚು ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿಯೂ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎಕ್ಕ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

high ಎತ್ತರ ultra-high ಎಕ್ಕೆತ್ತರ
long ಉದ್ದ ultra-long ಎಕ್ಕುದ್ದ
ripe ಕಳಿತ ultra-ripe ಎಕ್ಕಕಳಿತ
secure ನೆಮ್ಮದಿಯ ultra-secure ಎಕ್ಕನೆಮ್ಮದಿಯ

 

(9) under ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗಿರುವ ಅಳವಿನ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಕೊರೆ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

dress ತೊಡು underdress ಕೊರೆತೊಡು
spend ಬಳಸು underspend ಕೊರೆಬಳಸು
perform ನೆಗಳು underperform ಕೊರೆನೆಗಳು
fed ತಿನ್ನಿಸಿದ underfed ಕೊರೆತಿನ್ನಿಸಿದ
fund ಹಣ underfund ಕೊರೆಹಣ ಕೊಡು
nourished ಆರಯ್ಕೆಯ undernourished ಕೊರೆಯಾರಯ್ಕೆಯ
pay ಕೂಲಿ underpay ಕೊರೆಕೂಲಿ
weight ತೂಕ underweight ಕೊರೆತೂಕದ

 

(10) poly ಇಲ್ಲವೇ multi ಒಟ್ಟು:
ಹಲವು ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಈ ಒಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಲ ಎಂಬ ಪರಿಚೆಬೇರನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

morph ಪರಿಜು polymorphic ಹಲಪರಿಜಿನ
phone ಉಲಿ polyphonic ಹಲವುಲಿಯ
syllable ಉಲಿಕಂತೆ polysyllabic ಹಲವುಲಿಕಂತೆಯ
technical ಅರಿವಿನ polytechnic ಹಲವರಿವಿನ
coloured ಬಣ್ಣದ multicoloured ಹಲಬಣ್ಣದ
lateral ಬದಿಯ multilateral ಹಲಬದಿಯ
party ತಂಡ multiparty ಹಲತಂಡದ
race ತಳಿ multiracial ಹಲತಳಿಯ

 

(11) pan ಒಟ್ಟು:
ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಎಲ್ಲ ಎಂಬ ಹುರುಳಿದ್ದು, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅದೇ ಪದವನ್ನು ಮುನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

chromatic ಬಣ್ಣದ panchromatic ಎಲ್ಲಬಣ್ಣದ
linguistic ನುಡಿಯ panlinguistic ಎಲ್ಲನುಡಿಯ
African ಆಪ್ರಿಕದ pan-African ಎಲ್ಲಾಪ್ರಿಕದ
phobia ಅಂಜಿಕೆ panphobia ಎಲ್ಲಂಜಿಕೆಯ

 

ತಿರುಳು:

ಅಳವಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕಚಿತವಾಗಿ ತಿಳಿಸುವ ಎಣಿಕೆಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಮತ್ತು ಅಶ್ಟೊಂದು ಕಚಿತವಲ್ಲದಂತೆ ಬೇರೆ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸುವ ಅಳವಿಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಎರಡು ಬಗೆಯವು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿವೆ.

ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಎಣಿಕೆಯ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದ ಒರ‍್/ಓರ‍್, ಇರ‍್/ಈರ‍್, ಮುರ‍್/ಮೂರ‍್, ಅರೆ ಮೊದಲಾದ ಎಣಿಕೆಬೇರುಗಳನ್ನು ಮೊನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಬಗೆಯ ಅಳವಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮುನ್ನೊಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನೆಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡದ ಎಕ್ಕ, ಒಡ, ಕಿರು/ಕಿತ್ತ್, ಕೊರೆ, ಹಲ ಎಂಬಂತಹ ಪರಿಚೆಬೇರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮೀರು, ಕೂಡು, ಮಿಗಿಲು ಎಂಬಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಮೊನ್ನೊಟ್ಟಿನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

<< ಬಾಗ-7

 

facebooktwitter

ಹೆಸರುಪದಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ಬೇರೆ ಹೆಸರುಪದಗಳು


ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇನೇ ಹೊಸಪದಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬಗೆ-7

pada_kattane_sarani_dnsಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ dom, ery/ry, ing, ism, ship, eer, ess, ette, let, ster, er, hood, ling, age, ful ಎಂಬಂತಹ ಹಲವು ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಬೇರೆ ಬಗೆಯ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, an, ise, ist, ಮತ್ತು ite ಎಂಬ ಬೇರೆ ನಾಲ್ಕು ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಯೂ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಂದ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಈ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪಡೆದ ಪದಗಳು ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪರಿಚೆಪದಗಳಾಗಿಯೂ ಬಳಕೆಯಾಗಬಲ್ಲುವು.

ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರುವ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಒಟ್ಟುಗಳಿಗೂ ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ಒಟ್ಟುಗಳ ಹಾಗೆ ಪದಗಳ ಗುಂಪನ್ನು ಮಾರ‍್ಪಡಿಸುವ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲ; ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುರುಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದೇ ಅವುಗಳ ಮುಕ್ಯ ಕೆಲಸವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಹಾಗಾಗಿ, ಇಂತಹ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಉಂಟುಮಾಡಬೇಕಿದ್ದರೆ ಮೊದಲಿಗೆ ಅವು ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸುವಂತಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹುರುಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

(1) dom ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಹಲವು ಹುರುಳುಗಳಿವೆ; ಅದು ಒಂದು ಹೆಸರುಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗಿನ ಗೊತ್ತುಪಾಡು, ನಾಡು, ಮಟ್ಟ ಮೊದಲಾದುವನ್ನು ತಿಳಿಸಬಲ್ಲುದು; ಈ ಹುರುಳುಗಳನ್ನವಲಂಬಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ತನ ಒಟ್ಟನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ನಾಡು, ಮಟ್ಟ ಎಂಬಂತಹ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

bore ಕೊರೆಗ boredom ಕೊರೆಗತನ
clerk ಬರೆಗ clerkdom ಬರೆಗತನ
heir ಮರುಪಡೆಗ heirdom ಮರುಪಡೆಗತನ
king ಅರಸು kingdom ಅರಸುನಾಡು
gangster ತಂಡಗಾರ gangsterdom ತಂಡಗಾರನಾಡು

 

(2) ery/ry ಎಂಬುದಕ್ಕೂ ಹಲವು ಹುರುಳುಗಳಿವೆ; ಅದು ಒಂದು ಹೆಸರುಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗಿನ ಗೊತ್ತುಪಾಡು ಇಲ್ಲವೇ ನಡವಳಿಕೆ (slavery), ಪಾಂಗಿನ ಜಾಗ ಇಲ್ಲವೇ ಅಂಗಡಿ (bakery), ಪಾಂಗುಗಳ ಸೇರಿಕೆ (jewellery), ಪಾಂಗಿನ ಕೆಲಸ (husbandry), ಮೊದಲಾದ ಹಲವು ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲುದು.

ಪಾಂಗಿನ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ತನ ಇಲ್ಲವೇ ಇಕೆ ಒಟ್ಟನ್ನು, ಜಾಗವನ್ನು ತಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಮನೆ, ಅಂಗಡಿ, ಇಲ್ಲವೇ ಅಂತಹದೇ ಬೇರೆ ಪದವನ್ನು, ಪಾಂಗುಗಳ ಸೇರಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಹಲವೆಣಿಕೆಯ ಗಳು ಒಟ್ಟನ್ನು, ಮತ್ತು ನನಸಿನ ಪಾಂಗನ್ನು ತಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಗೆ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

buffon ಕೋಡಂಗಿ buffonery ಕೋಡಂಗಿತನ
slave ಅಡಿಯ slavery ಅಡಿಯತನ
trick ಬೂಟಾಟ trickery ಬೂಟಾಟಿಕೆ
perfume ಸಾದು perfumery ಸಾದಂಗಡಿ
pot ಬಾನ pottery ಬಾನಂಗಡಿ
nun ಬಿಡುಗಿತ್ತಿ nunnery ಬಿಡುಗಿತ್ತಿಮನೆ
pig ಹಂದಿ piggery ಹಂದಿಕೊಂಚೆ
orange ಕಿತ್ತಳೆ orangery ಕಿತ್ತಳೆತೋಟ

 

(3) ing ಎಂಬುದನ್ನು ಹೆಸರುಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಿದಾಗ, ಅವು ತಿಳಿಸುವ ಪಾಂಗಿನ ಬಳಕೆಯೊಂದನ್ನು ಅದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ; ಈ ಹುರುಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಬಳಕೆ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು:

rule ಕಟ್ಟಲೆ ruling ಕಟ್ಟಲೆಬಳಕೆ
boat ಓಡ boating ಓಡಬಳಕೆ
word ಸೊಲ್ಲು wording ಸೊಲ್ಲುಬಳಕೆ
scaffold ಸಾರ scaffolding ಸಾರಬಳಕೆ
panel ಪಡಿ panelling ಪಡಿಬಳಕೆ

 

(4) ism ಎಂಬುದು ಕಲಿತ (doctrine) ಇಲ್ಲವೇ ಬಳಕೆ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ; ಈ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾದ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವಲ್ಲಿ ತನ ಇಲ್ಲವೇ ಒಲವು ಎಂಬವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

hero ಕಲಿ heroism ಕಲಿತನ
cynic ಜರೆಗ cynicism ಜರೆಗತನ
magnet ಸೆಳೆಗಲ್ಲು magnetism ಸೆಳೆತನ
native ನಾಡಿಗ nativism ನಾಡಿಗನೊಲವು
race ತಳಿ racism ತಳಿಯೊಲವು

 

(5) ship ಎಂಬುದು ಹೆಸರುಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಮಂದಿಯ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಚಳಕವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಂತಹ ಪದವನ್ನು ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಪದವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ತನ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು:

citizenship ನಾಡಿಗತನ friendship ಗೆಳೆತನ
kinship ನಂಟತನ dealership ಹರದತನ
followership ಹಿಂಬಾಲಕತನ chiefship ಮುಂದಾಳುತನ
studentship ಕಲಿಗತನ editorship ಅಳವಡಿಗತನ

 

ಕೆಲವು ಬಳಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹಲವರ ಕಲೆತವನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಹುರುಳೂ ಇದೆ; ಎತ್ತುಗೆಗಾಗಿ, readership ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು ಒದುಗರ ಎಣಿಕೆ ಎಂಬ ಹುರುಳೂ ಇದೆ.

(6) eer ಎಂಬುದು ಪಳಗಿದ ಇಲ್ಲವೇ ನುರಿತ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ; ಕನ್ನಡದ ಗಾರ ಒಟ್ಟಿಗೂ ಇಂತಹದೇ ಹುರುಳಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗಾರ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳನ್ನು ಕೊಡಬಹುದು; ನುರಿತ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಬೇಕಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅರಿಗ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಪದಗಳನ್ನೂ ಕೊಡಬಹುದು:

cameleer ಒಂಟೆಗಾರ pamphleteer ಕಯ್ಕಡತಗಾರ
pistoleer ಕಯ್ಕೋವಿಗಾರ profiteer ಪಡಪುಗಾರ
racketeer ಕೆಯ್ತಗಾರ summiteer ಮೇಲ್ಕೂಟಗಾರ
engineer ಬಿಣಿಗೆಯರಿಗ rocketeer ಏರುಗಣೆಯರಿಗ

 

(7) ess ಎಂಬುದು ಹೆಣ್ಣು ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ; ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ತಿ ಇಲ್ಲವೇ ಇತ್ತಿ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ (ಗಾರ ಒಟ್ಟಿನ ಬಳಿಕ ತಿ ಮತ್ತು ಗ ಒಟ್ಟಿನ ಬಳಿಕ ಇತ್ತಿ):

author ಬರಹಗಾರ authoress ಬರಹಗಾರ‍್ತಿ
champion ಗೆಲ್ಲುಗ championess ಗೆಲ್ಲುಗಿತ್ತಿ
clerk ಬರೆಗ clerkess ಬರೆಗಿತ್ತಿ
constable ಕಾಪುಗ constabless ಕಾಪುಗಿತ್ತಿ
doctor ಮಾಂಜುಗ doctress ಮಾಂಜುಗಿತ್ತಿ
hunter ಬೇಟೆಗಾರ huntress ಬೇಟೆಗಾರ‍್ತಿ

 

(8) ette ಎಂಬುದು ಕಿರಿದು ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಹೆಸರುಪದಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಹುರುಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹೆಸರುಪದದ ಮೊದಲು ಕಿರು(ಕಿತ್ತ್) ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ (ಮುಚ್ಚುಲಿಗಳ ಮೊದಲು ಕಿರು ಮತ್ತು ತೆರೆಯುಲಿಗಳ ಮೊದಲು ಕಿತ್ತ್):

celler ನೆಲಮನೆ cellerette ಕಿರುನೆಲಮನೆ
diner ಊಟಮನೆ dinerette ಕಿತ್ತೂಟಮನೆ
farmer ಒಕ್ಕಲಿಗ farmerette ಕಿತ್ತೊಕ್ಕಲಿಗ
kitchen ಅಡಿಗೆಮನೆ kitchenette ಕಿತ್ತಡಿಗೆಮನೆ
room ಕೋಣೆ roomette ಕಿರುಕೋಣೆ

 

ಬೇರೆ ಕೆಲವು ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಅಣಕ ಇಲ್ಲವೇ ಸೋಗು ಎಂಬ ಹುರುಳಿದೆ (leather ತೊಗಲು leatherette ಸೋಗುತೊಗಲು)

(9) let ಎಂಬುದ ಚಿಕ್ಕ ಎಂಬ ಹುರುಳನ್ನು ಹೆಸರುಪದಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಹುರುಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹೆಸರುಪದದ ಮೊದಲು ಕಿರು(ಕಿತ್ತ್) ಎಂಬುದನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು:

leaf ಓಲೆ leaflet ಕಿತ್ತೋಲೆ
isle ಕುದುರು islet ಕಿರುಕುದುರು
book ಕಡತ booklet ಕಿರುಕಡತ
branch ಗೆಲ್ಲು branchlet ಕಿರುಗೆಲ್ಲು
nut ಬಿತ್ತು nutlet ಕಿರುಬಿತ್ತು

 

ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಉಸಿರಿಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸುವ ಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವಲ್ಲಿ ಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಮರಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (piglet ಹಂದಿಮರಿ, eaglet ಹದ್ದುಮರಿ).

(10) ster ಎಂಬುದು ಒಂದು ಹೆಸರುಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿರುವವರನ್ನು ಹೆಸರಿಸುತ್ತದೆ; ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪದಕ್ಕೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಗಾರ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

pun ಹದಿರು punster ಹದಿರುಗಾರ
song ಹಾಡು songster ಹಾಡುಗಾರ
mob ದೊಂಬಿ mobster ದೊಂಬಿಗಾರ
speed ಉರುಬು speedster ಉರುಬುಗಾರ

 

(11) er ಎಂಬುದನ್ನೂ ಹೆಸರುಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತಿದ್ದು, ಅದು ಆ ಹೆಸರುಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗನ್ನು ಮುಕ್ಯ ಪರಿಚೆಯಾಗಿ ಪಡೆದಿರುವ ಮಂದಿಯನ್ನು ಹೆಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಗ/ಇಗ ಇಲ್ಲವೇ ಗಾರ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

office ಮಣಿಹ officer ಮಣಿಹಗಾರ
research ಅರಕೆ researcher ಅರಕೆಗಾರ
oil mill ಗಾಣ oil miller ಗಾಣಿಗ
garden ತೋಟ gardener ತೋಟಗಾರ

 

ಕೆಲವು ಬಳಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಒಟ್ಟು ಮಂದಿಯಲ್ಲದ ಪಾಂಗುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡಬಲ್ಲುದು; ಇಂತಹ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಗ ಇಲ್ಲವೇ ಗಾರ ಒಟ್ಟಿನ ಬದಲು ಕ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು:

(12) hood ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿ ಹೆಸರುಪದಗಳು ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗಿನ ಪರಿಚೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸಬಲ್ಲ ಬೇರೆ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇಂತಹ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ತನ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿ ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ:

mother ತಾಯಿ motherhood ತಾಯ್ತನ
man ಗಂಡಸು manhood ಗಂಡಸ್ತನ
boy ಹುಡುಗ boyhood ಹುಡುಗತನ

 

ಮೇಲಿನ ಹನ್ನೆರಡು ಒಟ್ಟುಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, an, ist, ಮತ್ತು ese ಎಂಬ ಬೇರೆ ಮೂರು ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನೂ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಬೇರೆ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಈ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪಡೆದ ಪದಗಳು ಹೆಸರುಪದಗಳಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹೆಸರುಪರಿಚೆಗಳಾಗಿಯೂ ಬಳಕೆಯಾಗಬಲ್ಲುವು.

(13) an ಎಂಬುದು ಹೆಸರುಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಪಾಂಗಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದ ಇಲ್ಲವೇ ಅದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅರಿವನ್ನು ಪಡೆದ ಮಂದಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ; ಹಾಗಾಗಿ, ಈ ಒಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗ, ಗಾರ, ಇಲ್ಲವೇ ಅರಿಗ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

music ಹಾಡಿಕೆ musician ಹಾಡುಗಾರ
library ಕಡತಮನೆ librarian ಕಡತಗಾರ
history ಹಿನ್ನಡವಳಿ historian ಹಿನ್ನಡವಳಿಯರಿಗ
grammar ಸೊಲ್ಲರಿಮೆ grammarian ಸೊಲ್ಲರಿಗ
logic ತೀರ‍್ಮೆ logician ತೀರ‍್ಮೆಯರಿಗ

 

(14) ist ಎಂಬ ಒಟ್ಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಇದೇ ಹುರುಳಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳಿಗೂ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಗ, ಗಾರ, ಇಲ್ಲವೇ ಅರಿಗ ಎಂಬವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ; ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಲವಿಗ ಎಂಬ ಪದವನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿ, ಪಡೆಯಬೇಗಾಗಿರುವ ಹುರುಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ:

cartoon ಚಲ್ಲತಿಟ್ಟ cartoonist ಚಲ್ಲತಿಟ್ಟಗಾರ
terror ದಿಗಿಲು terrorist ದಿಗಿಲುಗಾರ
tour ಸುತ್ತಾಟ tourist ಸುತ್ತಾಟಗಾರ
biology ಉಸಿರಿಯರಿಮೆ biologist ಉಸಿರಿಯರಿಗ
Darwin ಡಾರ‍್ವಿನ್ Darwinist ಡಾರ‍್ವಿನ್ನರಿಗ
geology ಮಣ್ಣರಿಮೆ geologist ಮಣ್ಣರಿಗ
nude ಬೆತ್ತಲೆ nudist ಬೆತ್ತಲೆಯೊಲವಿಗ
race ತಳಿ racist ತಳಿಯೊಲವಿಗ

 

(15) ese ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮೂರು ಬಗೆಯ ಹುರುಳುಗಳಿವೆ: ಒಂದು ನಾಡು, ಹೊಳಲು, ಇಲ್ಲವೇ ಜಾಗವನ್ನು ಹೆಸರಿಸುವ ಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಬಳಸಿದಾಗ ಇದು ಅಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿರುವ ಮಂದಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ಅವರ ನುಡಿಯನ್ನು ಹೆಸರಿಸಬಲ್ಲುದು. ಇಂತಹ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಇಗ ಎಂಬ ಒಟ್ಟನ್ನು ಇಲ್ಲವೇ ನುಡಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಬರುತ್ತದೆ:

Vienna ವಿಯೆನ್ನಾ Viennese ವಿಯೆನ್ನಿಗ, ವಿಯೆನ್ನಾ ನುಡಿ
Bhutan ಬುತಾನ್ Bhutanese ಬುತಾನಿಗ, ಬುತಾನ್ ನುಡಿ
Burma ಬರ‍್ಮಾ Burmese ಬರ‍್ಮಿಗ, ಬರ‍್ಮಾ ನುಡಿ
Sudan ಸುಡಾನ್ Sudanese ಸುಡಾನಿಗ, ಸುಡಾನ್ ನುಡಿ
Malta ಮಾಲ್ಟಾ Maltese ಮಾಲ್ಟಾನಿಗ, ಮಾಲ್ಟಾ ನುಡಿ
China ಚೀನಾ Chinese ಚೀನಿಗ, ಚೀನೀ ನುಡಿ

 

ಈ ಒಟ್ಟಿನ ಇನ್ನೊಂದು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಅದು ಹೆಸರುಪದ ಗುರುತಿಸುವ ಒಂದು ಗುಂಪಿನ ಒಳನುಡಿಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ತೊಂಡು ಪದವನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಹೇಳಬಹುದು:

computer ಎಣ್ಣುಕ computerese ಎಣ್ಣುಕತೊಂಡು
education ಕಲಿಕೆ educationese ಕಲಿಕೆತೊಂಡು
government ಆಡಳಿತ governmentese ಆಡಳಿತ ತೊಂಡು
journal ಸುದ್ದಿಹಾಳೆ journalese ಸುದ್ದಿಹಾಳೆ ತೊಂಡು
legal ಕಟ್ಟಲೆಯ legalese ಕಟ್ಟಲೆತೊಂಡು

 

ತಿರುಳು:
ಇಂಗ್ಲಿಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಒಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೆಸರುಪದಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ; ಈ ಹೆಸರುಪದಗಳಿಗೆ ಸಾಟಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡ ಪದಗಳನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಅವುಗಳ ಹುರುಳನ್ನವಲಂಬಿಸಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹಮ್ಮುಗೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ತನ, ಕೆ/ಇಕೆ, ಗ/ಇಗ, ತಿ/ಇತ್ತಿ ಎಂಬ ಹಿನ್ನೊಟ್ಟುಗಳು, ಪದಗಳ ಮೊದಲು ಸೇರಿಸುವ ಕಿರು/ಕಿತ್ ಪದಬೇರು, ಮತ್ತು ಪದಗಳ ಬಳಿಕ ಸೇರಿಸುವ ನಾಡು, ಅಂಗಡಿ, ಮನೆ, ಬಳಕೆ, ಒಲವು, ಆಳ್ವಿಕೆ, ಅರಿಗ ಮೊದಲಾದ ಪದಗಳು ಮುಕ್ಯವಾದವುಗಳು.

<< ಬಾಗ-6

facebooktwitter

1 2 3 5